Biskupin w województwie kujawsko-pomorskim na tajemniczych i dzikich Pałukach: osada, muzeum, rezerwat, festyn archeologiczny inne miejsca warte zobaczenia w okolicy. Jednym słowem wszystko, co chciałbyś wiedzieć, odwiedzając Biskupin i Pałuki.

Czy mała wioska Biskupin może zostać jedną z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji w Europie? Oczywiście, że tak! Udowodniła to jedna, jedyna osada, zamieszkała przez nieugiętych Galów, wciąż stawiających opór najeźdźcom i uprzykrzających życie legionom rzymskim stacjonującym w obozach Rabarbarum, Akwarium, Relanium i Delirium.

Galeria fotografii lato

Jednak dzisiaj nie mowa o osadzie Asterixa i Obelixa, a o miejscu polskim turystom zdecydowanie  bliższym. Miejscu, gdzie historia co jakiś czas ożywa i zachęca do wspólnego poznawania przeszłości, Biskupin.

Biskupin, o czym powinieneś wiedzieć nim zaczniesz zwiedzanie

Można śmiało wysnuć teorię, że malutki Biskupin w kujawsko-pomorskim poszedł w ślady osady Galów. Co więcej. Z doborowymi oddziałami rzymskimi walczy się tutaj do dzisiaj. A by być dokładniejszym, walczy się z każdym, kto akurat nawinie się pod ostrze miecza. I tak łupnia dostają tutaj Wikingowie, Waregowie, Egipcjanie, Germanie i inne bitne narody i cywilizacje.

Dwaj opoje z festynu archeologicznego w Biskupinie

Jak to możliwe? Na terenie muzeum archeologicznego w Biskupinie corocznie odbywają się festyny archeologiczne przenoszące nas daleko w przeszłość, które zna cała Europa! Jakby tego było mało, to oprócz imprez inscenizacyjnych są tu też inne atrakcje, które zachwycą i dzieci i dorosłych. Jakie?

O tym już za moment w naszym przewodniku po atrakcjach Biskupina i okolic! Zaczynajmy!

Dojazd do Biskupina samochodem

Dojazd do Biskupina samochodem jest wyjątkowo przyjemny. Większość trasy, o ile jedziecie od strony Poznania lub od strony Bydgoszczy pokonujecie ekspresową S5. Dopiero po zjeździe na Biskupin zaczyna się droga węższa (kilkukilometrowy odcinek).

Dojazd kolejką wąskotorową ze Żnina lub Gąsawy

Istnieje też alternatywna i o wiele fajniejsza trasa. Jeżeli masz czas i chcesz skorzystać przy okazji z kolejnej atrakcji, to możesz w Żninie, lub Gąsawie zostawić samochód i wsiąść do kolejki wąskotorowej.

Miarowy stukot kół i piękna trasa prowadząca przez okoliczne pola warta jest wydania kilku dodatkowych złotych.

Jak kursuje kolejka wąskotorowa

Sezon turystyczny trwa od 1 maja do 30 sierpnia. W tym czasie odjazdy z Gąsawy i Żnina odbywają się codziennie, oprócz kilku dni w czerwcu zarezerwowanych na prace konserwacyjne.

Kolejka wąskotorowa w Biskupinie

W czasie trwania festynu archeologicznego, który zazwyczaj odbywa się w drugiej połowie września, kolejka także rozwozi turystów. Atrakcja ta szczególnie zachwyca dzieci, które wręcz uwielbiają tutejszą „zabawkową” kolejkę.

Aktualny rozkład jazdy znajdziecie zawsze na oficjalnej stronie przewoźnika.

Zwiedzanie Muzeum Archeologicznego w Biskupinie

No dobrze. Dojechaliśmy, zaparkowaliśmy więc można zwiedzać, a do zwiedzania całkiem sporo.

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie oferuje wiele atrakcji, które wypełnią z pewnością spory kawałek dnia. A zajmą jeszcze więcej, gdy w osadę w posiadanie przejmą rekonstruktorzy przy okazji jakiejś imprezy plenerowej. Wtedy trzeba już naprawdę zarezerwować sobie co najmniej kilka godzin, by zobaczyć wszystko.

Brama do Biskupina

My tak pokochaliśmy to miejsce, że odwiedzamy je przy każdej możliwej okazji. Szczególnie upodobaliśmy sobie festyny archeologiczne, bo te co rok przeprowadzane są pod innym szyldem. Dzięki temu nie ma nudy. Co prawda sporo co roku się powtarza, ale czy to źle? W końcu zobaczyć po raz kolejny walczących wojów, czy zjeść podpłomyk prosto z paleniska to kwintesencja Biskupina.

Pawilon muzealny w Biskupinie

Tuż za wejściem na teren rezerwatu znajduje się pawilon muzealny, gdzie prezentowane są wystawy stałe i czasowe. Na ekspozycji stałej możesz poznać historię Biskupina i obejrzeć artefakty wydobyte, dzięki ciężej i mozolnej pracy archeologów.

Wystawa jest ładna i raczej Cię nie zawiedzie, o ile oczywiście lubisz takie klimaty. Ja jestem fanem historii  i uwielbiam oglądać siekierki, bransolety czy brązowe sierpy. Ot takie skrzywienie hobbystyczne. W końcu nie jest tajemnicą, że współpracuję z archeologami w Ostrowitem niedaleko Chojnic, gdzie eksploruję z wykrywaczem metali, średniowieczne stanowiska archeologiczne.

Czy Tobie się spodoba? Skoro dałeś sobie czas i przyjechałeś zwiedzać Biskupin, to oczywiście że tak!

Oprócz wystaw stałych możesz liczyć, że trafi ci się wystawa czasowa. Lecz czego akurat będzie dotyczyć, to już loteria. Warto śledzić oficjalną stronę muzeum oraz pojawiające się na niej informacje. Dzięki temu można wybrać sobie taką wystawę, jaka akurat nas zainteresuje.

Biskupin osada na półwyspie i inne rekonstrukcje

Co znasz najbardziej z Biskupina? Oczywiście, że kadr z bramą wjazdową na teren osady. W wyszukiwarce ten obrazek, jest najbardziej popularnym obrazem jaki kojarzony jest z rezerwatem. Jednak brama wjazdowa to nie wszystko. Oprócz niej zbudowano tutaj, zachowując dawne metody, domy podłużne domy mieszkalne i palisadę.

Drewniana chata skansen w Biskupinie

Całość prezentuje się wyśmienicie i fajnie jest pospacerować wokół drewnianych budynków, nawet wtedy, gdy nic się nie dzieje. Jednak nie ukrywajmy. Osada obronna najlepiej prezentuje się w czasie wielokrotnie już przez nas wspominanych imprez tematycznych.

Wówczas w domostwach zawsze znajdziesz masę rzemieślników, garncarzy czy zielarzy, którzy powodują, że to miejsce przestaje być zwykłą wystawą. Zaczyna tętnić życiem, pachnieć dymem palonych ognisk i suszonych ziół.

Z kolei na placu przed domostwami roznoszą się krzyki zagrzewających się do bitew wojów, ryki gladiatorów i jęki poległych. Tu walczą wojownicy z różnych epok, nie szczędząc sobie razów. Jak zacięte są walki, niech świadczy fakt, że w ciągłym pogotowiu postawiona jest karetka, która niesie pomoc poszkodowanym.

Oczywiście osada na półwyspie to nie wszystko. Oprócz zabudowy obronnej na terenie rezerwatu odnajdziesz obozowiska łowców i zbieraczy, osady pierwszych rolników czy wioskę piastowską. Jednym słowem cała masa niesamowicie wyglądających rekonstrukcji, które są wielką atrakcją całego regionu.

Festyn archeologiczny w Biskupinie

No w końcu czas na największą i najlepszą imprezę historyczną, jaką przyjdzie Ci zobaczyć. Coroczny festyn archeologiczny w Biskupinie to event na skalę europejską. Co rok do Biskupina zjeżdżają ludzie pełni pasji w tym co robią i na prawie 2 tygodnie cofają się w czasie. Przywdziewają stroje z epoki, zasiedlają muzealne domostwa, rozpalają ogniska i  po prostu tutaj żyją.

Bawią się, pracują, tworzą i walczą, a my mamy świetną okazję, by ich w tym wszystkim poobserwować. Czy to jest fajne? To jest wręcz niesamowite! Sam uwielbiam ten klimat i gdy tylko mam okazje, a całe szczęście mam ich sporo, to zjawiam się tu, jak tylko festyn się rozpoczyna.

Biskupin imprezy dla młodzieży i najmłodszych

A co na to dzieci? Pytałem się naszych dziewczyn, co sądzą o tej imprezie i podzielają moje zdanie. Dla nich Biskupin jest jak wycięty nie z tego świata. Nie ma tutaj Internetu, tabletów, gier i innych głupot, które zajmują ich młode umysły. Tutaj jest nieskrępowana zabawa, średniowieczne turnieje i zajęcia rzemieślnicze, gdzie wszystko mogą zrobić samodzielnie.

Można powiedzieć, że to taki jeden wielki plac zabaw pełen historycznych atrakcji dla dzieci, gdzie poznają rzeczy, z którymi normalnie nie mają do czynienia. Zresztą powiedz sam, czy czerpałeś kiedyś papier, wytwarzałeś średniowieczne ozdoby,  lepiłeś podpłomyki, brałeś udział w wykopaliskach, czy strzelałeś z łuku i rzucałeś toporem do celu?

Być może tak, ale uwierz mi, dla dzieciaków to jest po prostu atrakcja, którą zapamiętają co najmniej przez rok, a gdy upłynie ten czas, będą wiercić Ci dziurę w brzuchu, by jechać do Biskupina po raz kolejny.

Biskupin to raj dla dzieci i młodzieży

Co tu więcej napisać? Szczerze nie mam pojęcia, bo słowa, nawet te najbardziej wyszukane nie oddadzą tego, co to znaczy biskupiński festyn archeologiczny. To po prostu trzeba zobaczyć na własne oczy, posmakować serwowanych tu specjałów i porozmawiać z odtwórcami, którzy chętnie dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem.

Jednym słowem Festyn Archeologiczny w Biskupinie, to jedna z najfajniejszych imprez plenerowych, w jakiej możesz uczestniczyć!

Rejs Diabłem Weneckim po Jeziorze Biskupińskim


Gdy atrakcje grodziska na półwyspie rozgrzeją Cię do czerwoności i zapragniesz ochłody, to pędź na przystań, gdzie czeka „Diabeł Wenecki”.  Ten stateczek pasażerki, tylko czeka, by zabrać Cię w rejs po Jeziorze Biskupińskim.

Rejs Diabłem Weneckim w Biskupinie

Ta kolejna atrakcja biskupińskiej osady pozwoli Ci spojrzeć  z innej perspektywy na półwysep. Chwila spokoju i wytchnienia, jaką oferuje rejs statkiem, jest bezcenna!

Biskupin cennik, godziny otwarcia i inne ważne informacje

Teraz czas na szczegóły, które pomogą Wam w zwiedzaniu Biskupina i jego okolic.

Ceny biletów do Muzeum Archeologicznego w Biskupinie

  • Żyjemy w szalonych czasach, gdy ceny dosłownie wszystkiego zmieniają się dosłownie z dnia na dzień. Dlatego też po aktualny cennik odsyłamy do oficjalnej strony Muzeum Archeologicznego w Biskupinie.
  • Znajdziesz tam również wszelkie aktualne informacje dotyczące zwiedzania oraz organizowanych imprez.

Rejs Diabłem Weneckim: Statek kursuje od końca kwietnia do 13 października od 09:00 do 17:00

Pełen cennik znajdziesz na oficjalnej stronie Biskupina.

Niestety na skutek pandemii atrakcja zamknięta do odwołania! Jak coś się zmieni, natychmiast damy znać!

Warto mieć ze sobą gotówkę!

Bilety do rezerwatu możesz zakupić online lub w Centrum Obsługi klienta (płatność kartą lub gotówka). Pamiętaj, że na terenie osady, szczególnie w czasie festynu, rozstawiają swoje kramy rękodzielnicy. By coś u nich kupić, a uwierz mi, że warto, należy już mieć gotówkę.

Ta sama sytuacja jest ze stoiskami gastronomicznymi. Tak więc, jeśli masz ochotę skosztować okolicznych smakołyków, to przygotuj solidnie wypełnioną sakiewkę.  I miej na uwadze to, że na terenie osady nie ma bankomatu (najbliższy bankomat w Gąsawie), więc kasę trzeba przywieźć ze sobą.

Godziny otwarcia muzeum w Biskupinie

  • maj-wrzesień: 9.00-18.00
  • listopad-marzec: 9.00-16.00
  • kwiecień, październik: 9.00-17.00

Ile trwa zwiedzanie muzeum?

W normalnym okresie, gdy na terenie osady nie dzieje się nic specjalnego, czas zwiedzania to około 2 godzin. Tyle w zupełności wystarczy, by obejść wszystkie ekspozycje.

Rękodzieło z Biskupina

Co innego gdy osada oddawana jest we władanie rekonstruktorom. Podczas festynu należy zapewnić sobie co najmniej 4 godziny wolnego czasu,  by zobaczyć to, co dla nas przygotowano. I nawet ta ilość wygospodarowanego czasu może nie wystarczyć. Wszystko zależy od tego jak pochłonie Cię biskupińska atmosfera.

Kiedy zaczyna się festyn archeologiczny w Biskupinie i jak długo trwa?

Festyn w Biskupinie zaczyna się w drugiej połowie września. Ostatnimi laty był to 14 lub 15 września i trwał do 22 lub 23 września. Niestety w zeszłym roku 2020 impreza została odwołana z powodów sanitarnych. Jak będzie w tym roku? Tego jeszcze nie wiadomo.

Warto śledzić oficjalną stroną i obserwować na bieżącą pojawiające się wiadomości. Miejmy nadzieję, że w tym roku uda się zorganizować tę niesamowitą zabawę, cofającą nas w daleką przeszłość.

Biskupin i dostępność dla osób niepełnosprawnych

Osadę w Biskupinie mogą zwiedzać osoby o niepełnosprawności ruchowej. Większość tras jest szeroka i utwardzona. Problem może pojawić się jedynie przy rekonstrukcjach dawnych zabudowań, bo są one odwzorowane zgodnie z dawnymi zasadami budownictwa. Wysokie progi i kładki wykonane z bali drewnianych mogą znacznie utrudnić poruszanie.

Więcej na ten temat znajdziecie na oficjalnej stronie

Nocleg w Biskupinie

Do dyspozycji zwiedzających oddano do użytku Dom Muzealnika, w którym można się przenocować. Okolica jest spokojna, warunki noclegowe podobno całkiem zacne, a cena znośna.

Tak więc jeżeli jedziesz z daleka i czujesz potrzebę wypoczynku tuż przy muzeum, to jak najbardziej jest taka możliwość. Co więcej, za bilet wstępu do muzeum goście domu muzealnika płacą tylko raz i wchodzą do rezerwatu, ile dusza zapragnie. Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronie muzeum.

Czy można wprowadzać psy na teren rezerwatu w Biskupinie?

Tak! Muzeum w Biskupinie jest przyjazne psiakom i nie ma żadnego problemu, by pospacerować po rezerwacie ze swoim pupilem. Musisz jednak pamiętać, że pies musi być na smyczy oraz w kagańcu. Zakaz wprowadzania obowiązuje jedynie w pawilonie muzealnym  i Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego.

Atrakcje turystyczne w okolicach Biskupina

Jeszcze Ci mało zwiedzania? Zastanawiasz się co zobaczyć w okolicach Biskupina? Już spieszymy z pomocą.

Interaktywne Muzeum Rybactwa i Rybołówstwa w Biskupinie

Zaczynamy od Interaktywnego Muzeum  Rybactwa w Biskupinie, które jest położone po drugiej stronie biskupińskiego parkingu. Jest to prywatna placówka, która powstała z założeniem szerszego przedstawienia zainteresowanym tematyki rybołówstwa.

Wodnik z jeziora

Legenda o Wodniku z jeziora w Biskupinie

Tutaj można zobaczyć zarówno żywe okazy popularnych ryb jeziornych, wysłuchać opowiadań ludzi zajmujących się rybołówstwem na co dzień jak i poznać metody połowów. Muzeum raczej dla osób zainteresowanych tematami ichtiologicznymi.

Odległość od rezerwatu w Biskupinie: po sąsiedzku

Zamek w Wenecji pod Biskupinem siedziba okrutnego Diabła Weneckiego

Zamek w Wenecji, a ściślej mówiąc jego ruiny, to całkiem ciekawe miejsce, które warto zobaczyć przy okazji odwiedzin Biskupina. Kiedyś dostęp do ruin był całkowicie darmowy. Dzisiaj za wstęp trzeba zapłacić. Czy warto? Jeżeli masz ochotę pospacerować po udostępnionym dziedzińcu i przyjrzeć się bliżej ogromnym machinom oblężniczym, to jak najbardziej tak!

Ruiny zamku w Wenecji koło Biskupina

A kto wie, może będziesz miał szczęście (lub pecha) i zobaczysz osławionego Diabła Weneckiego!

Odległość od rezerwatu w Biskupinie: około 3 km

Muzeum Kolejki Wąskotorowej parowozowy zawrót głowy

Tuż obok zamku znajduje się Muzeum Kolejki Wąskotorowej, gdzie możesz zobaczyć malutkie ciuchcie, które dawniej pracowały w pocie kotła. Gwiżdżąc i sapiąc ciągnęły ładunki wąskimi wagonikami.

Muzeum Kolejki Wąskotorowej w Wenecji

Dzisiaj większość z eksponatów już nie pędzi, wesoło stukając po torach, ale część taboru jest jak najbardziej sprawna. Bardzo ciekawe muzeum, które warto odwiedzić o każdej porze roku.

Odległość od Biskupina: około 3 km

Drewniany Kościół w Gąsawie na Pałukach pod Biskupinem

Mało opisujemy na Naszych Szlakach obiektów sakralnych, ale akurat kościół w Gąsawie jest na tyle piękny, że aż szkoda go trzymać w ukryciu. Opisaliśmy już go szerzej we wcześniejszym artykule na Naszych Szlakach, więc nie będzie długiego wywodu na jego temat.

Drewniany kościół w Gąsawie na Pałukach

Napiszę jedynie, że naprawdę warto go zobaczyć, bo wygląda fenomenalnie! No i wejście nic nie kosztuje!

Odległość od Biskupina: około 2 km

Pomnik Leszka Białego miejsce kaźni niedoszłego króla Polski

Skoro już jesteśmy w Gąsawie, to warto podjechać jeszcze w jedno miejsce. Na górce, jadąc w stronę Rogowa, stoi pomnik Leszka Białego, którego zamordowano podczas zjazdu książąt w 1227. Ten haniebny czyn znacząco wpłynął na dalsze losy Polski i kto wie, jak by się potoczyła historia, gdyby nagi książę jednak zdołał uciec oprawcom.

Pomnik Leszka Białego na koniu w Gąsawie

No ale tego już się nie dowiemy. Pozostaje jedynie spojrzeć na pomnik i wspomnieć jednego z lepszych władców swojego okresu.

Odległość od Biskupina: Około 4 km

Dolina Rzeki Gąsawki atrakcja przyrodnicza niedaleko Biskupina

Masz dość zwiedzania kościołów, dawnych domostw i muzeów? Chcesz odetchnąć na łonie natury? W takim razie ta atrakcja jest dla Ciebie. Dolina Rzeki Gąsawki to ścieżka edukacyjna prowadząca przez atrakcyjne przyrodniczo tereny położone w lasach niedaleko Oćwieki.

My tutaj uwielbiamy przyjeżdżać o każdej porze roku. Czy to wiosną, gdy przez zielone liście okolicznych buków urokliwie przebijają się promienie słoneczne, czy jesienią gdy las skąpany jest w cudownej palecie kolorów. 

Odległość od Biskupina: około 10 km (trasa Biskupin-Gąsawa-Oćwieka).

Zaurolandia, czyli dinozaury w Rogowie

Park Jurajski w Rogowie, to atrakcja przenosząca nas w czasy, gdy na ziemi królowały gigantyczne  dinozaury. W Zauralandii możemy zobaczyć ponad 80 naturalnej wielkości gadów, które wyglądają, jak by za moment miały wyrwać łapy z cokołów i ruszyć na żer o własnych siłach.

Dinozaur z Zaurolandi

Oprócz dinozaurów znajdziesz tutaj muzeum, gdzie prezentowane są skamieniałości z różnych epok, ogromny plac zabaw dla dzieci, kolejkę elektryczną, park linowy oraz inne atrakcje, w szczególności zadowalające dzieci, choć nie tylk.

Odległość od Biskupina: około 10 km (dojazd S5).

Silverado City miasteczko westernowe w Bożejewiczkach koło Biskupina

Łapy do góry! To jest napad! – Krzyknął do gawiedzi stłoczonej przy kasie zamaskowany rewolwerowiec. – Dawać kasę, to nikomu nic się nie stanie! – Jednak rabuś nie przewidział jednego. Szeryf mierzył ze sztucera prosto w jego potylicę. Padł strzał!

Gangster padł jak rażony piorunem, a okolicą wstrząsnęły brawa. To zgromadzeni turyści wznieśli okrzyki radości i zachwytu na widok sceny odegranej przez aktorów tego przedstawienia.

Kowboj na koniu w Wenecji koło Biskupina

Tak mniej więcej wygląda w Silverado City – miasteczku western, gdzie kule świszczą obok uszu, konie rżą jak opętane, a grabarze co rusz szykują trumny dla swojej klienteli. 

Atrakcja głównie dla dzieci, choć i dorośli nie będą się tutaj nudzić!

Odległość od Biskupina: około 6 km (dojazd S5).

Ciekawostki z Biskupina

  • Odkrycie biskupińskiej osady w 1933 roku – Odkrywcami osady, choć wtedy jeszcze nie miały pojęcia, co znalazły, były okoliczne dzieci. Poinformowały one swojego nauczyciela, że na półwyspie można znaleźć różne stare artefakty. Walenty Szwajcer przyjrzał się sprawie bliżej, co poskutkowało spektakularnym znaleziskiem. Wydarzenie to znalazło się w gronie 100 najważniejszych odkryć XX wieku
  • Najstarsze ślady obecności ludzkiej – jakie znaleziono w Biskupinie, pochodzą sprzed około 10 000 lat p.n.e. z okresu paleolitu.
  • 1200 mieszkańców – tylu mniej więcej ludzi zamieszkiwało półwysep. Wszyscy ulokowani byli w 106 domostwach.
  • W V wieku osada nagle opustoszała, nie wiadomo do końca, dlaczego tak się stało. Teorii jest kilka. Jedna z nich mówi o tym, że osada została podbita przez Scytów.
  • W 1950 roku powstało Muzeum w Biskupinie, jest to jedna z najstarszych tego typu placówek w Europie.
  • Dwieście tysięcy – ta ogromna liczba to ilość turystów odwiedzających corocznie rezerwat. Czyni to z tej atrakcji jedną z najpopularniejszych w Polsce.
  • Filmy kręcone w Biskupinie – Biskupin był planem filmowym wielu produkcji. Do najbardziej znanych należy oczywiście „Ogniem i Mieczem” i „Stara Baśń”, obydwa w reżyserii Jerzego Hoffmana. Mogę się pochwalić, że w miałem okazję przyjrzeć się bliżej etapom powstawania Starej Baśni, z racji bycia statystą w tym filmie. O perypetiach z tym związanych możesz przeczytać w jednym z poprzednich artykułów na Naszych Szlakach.

Legendy zasłyszane w okolicach Biskupina

Okoliczne tereny to kopalnia niesamowitych historii i opowiadań. Udało nam się, swego czasu, odgrzebać kilka z nich.

Pierwszą jest opowieść o Wodniku z Jeziora Biskupińskiego, który lekko zdenerwował się na osadników, co przysporzyło im niemało kłopotów.

Słowiańskie potwory i demony - Legendy, baśnie i ludowe podania

Druga z kolei to opowieść o Diable Weneckim, który paktując z diabłem, stał się jedną z najmroczniejszych postaci okolicznych legend.

Mapa Biskupina i okolicznych atrakcji