Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge w chwili powstania było największym zbiorem zoologicznych artefaktów w Europie.

Cambridge to miasto leżące we wschodniej Anglii i choć nie jest duże, to trudno spotkać osobę, która by nie słyszała o nim lub o którymś ze słynnych ludzi z nim związanych.

Miasto słynie z uniwersytetu, który jest drugim po Uniwersytecie Oksfordzkim, najstarszym w Anglii, a trzecim w ogóle. Został on założony w roku 1209 i należy do grona najlepszych uczelni wyższych w Europie i na świecie.

Zwyczajem, który wyróżnia stare angielskie uniwersytety, jest to, że poszczególne wydziały tworzą kolekcje eksponatów z wybranej dziedziny i często wystawiają je we własnych muzeach. Przykładem może być Muzeum Historii Naturalnej na Uniwersytecie w Oxfordzie, które jest nie tylko niezwykle bogate, ale zwyczajnie piękne.

W artykule poniżej opowiem Ci o Uniwersyteckim Muzeum Zoologii w Cambridge, które zrobiło na mnie duże wrażenie i z wielką przyjemnością chciałbym je polecić.

Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge i jego historia

Historia Uniwersyteckiego Muzeum Zoologii w Cambridge jest tak ciekawa jak osoby, które ją tworzyły. Wystarczy wspomnieć Sir Busick Harwooda, jednego z profesorów, od którego pochodzi najstarsza część muzealnej kolekcji, a znany jest z tego, że rozwinął ideę transfuzji krwi. W roku 1785 przekazał on na rzecz uniwersytetu kolekcję okazów zoologicznych zebranych na terenie Australii. Wśród nich są pierwsze na świecie spreparowane ciała kangura oraz strusia i możesz je zobaczyć podczas zwiedzania Uniwersyteckiego Muzeum Zoologii w Cambridge.

Kości i szkielety z Muzeum Zoologii w Cambridge

Początkowo kolekcja gromadzona na wydziale Zoologii w Cambridge podzielona była na dwie, oddzielnie rozwijane części, które stanowiły dwa różne muzea: Muzeum Anatomii Porównawczej oraz Muzeum Zoologii. Dopiero w roku 1865 postanowiono połączyć oba zbiory i utworzono w tym celu Uniwersyteckie Muzeum Zoologii.

Za powstanie muzeum odpowiedzialni byli między innymi:

  • Profesor anatomii na uniwersytecie w Cambridge William Clark.
  • Adam Sedgwic brytyjskie geolog, który przyczynił się do opisania podziałów geologicznych ziemi w systemie, którego używamy do dzisiaj. Był on także mentorem młodego wówczas Karlola Darwina.
  • John Stevens Henslow anglikański ksiądz, a także wielki naukowiec i badacz geologii i botaniki. Był przyjacielem i mentorem swego wybitnego ucznia Karola Darwina.

To właśnie oni w roku 1819 założyli Towarzystwo Filozoficzne Cambridge, dzięki któremu udało się stworzyć podwaliny przyszłego Uniwersyteckiego Muzeum Zoologii w Cambridge.

Przez kolejne lata, wspomniane wyżej towarzystwo gromadziło kolekcję historii naturalnej Wielkiej Brytanii, zbierając okazy pochodzące początkowo z okolic Cambridge, a potem z całego królestwa. Z czasem inni naukowcy i studenci uniwersytetu w Cambridge zaczęli zasilać zbiory muzeum własnymi eksponatami. Tak też do gablot muzeum trafiła między innymi kolekcja gadów zgromadzona przez Richarda Thomasa Lowe na wyspie Madera.

Szkielet ryby z muzeum zoologii w Cambridge

Po powrocie wyprawy kapitana Roberta FitzRoya, która miała za zadania sporządzić mapy wybrzeża Ameryki Południowej, Karol Darwin, biorący w niej udział, przekazał Uniwersyteckiemu Muzeum Zoologii w Cambridge spory zbiór ryb, wykonany podczas pięcioletniej wyprawy. Zbiór ten do dziś wystawiony jest w gablotach muzeum i możesz go obejrzeć.

Niestety z przyczyn prawnych i finansowych siedziba muzeum musiała zostać sprzedana w roku 1865, a całe zbiory trafiły do piwnic i schowków Uniwersytetu w Cambridge. Jednak nie poleżały tam długo, gdyż już w roku 1877 otwarto nowe muzeum, w którym połączono wszystkie kolekcje i zbory pod jedną nazwą Muzeum Zoologicznego.

Muzeum rozwijało się bardzo dynamicznie, do tego stopnia, że w roku 1965 z powodu ciasnoty władze uniwersytetu w Cambridge zdecydowały się na budowę nowego gmachu muzeum. Stare mury zostały zburzone, dokupiono kilka sąsiednich działek i w roku 1974 oddano do użytku nową siedzibę Uniwersyteckiego Muzeum. Nowa siedziba została doceniona nie tylko przez odwiedzających ją gości, ale także przez Designation Scheme, czyli angielski system, który przyznaje nagrodę, będącą dowodem wysokiego statusu zbiorów muzealnych, które w sposób szczególny przekazują wiedzę i stanowią cenną własność intelektualną państwa na arenie krajowej i międzynarodowej.

Jedna z sal w Muzeum Zoologii w Cambridge

W roku 2013 muzeum przeszło gruntowny remont, który kosztował uniwersytet ponad 4 miliony funtów. Powstał wówczas nowoczesny hol muzeum, w którym zawisł ogromny szkielet płetwala zwyczajnego, drugiego co do wielkości zwierzęcia żyjącego na ziemi.

Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge zwiedzanie

Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge może poszczycić się ponad dwoma milionami eksponatów. Większość z nich, ze względu na ograniczoną ilość miejsca, ukryta jest w klimatyzowanych magazynach, w których panują idealne warunki dla przechowywania biologicznych artefaktów.

Stare kości z Muzeum Zoologii w Cambridge

W miejscach, gdzie przez długi czas przebywają spreparowane ciała zwierząt i roślin wymagana jest stała, dość niska temperatura oraz kontrolowana wilgotność. Niektóry części zbiorów mają już ponad 200 lat i muzeum dwoi się i troi, by utrzymać je w jak najlepszej kondycji.

Zbiory trzymane w magazynach trafiają do gablot i na widok publiczny rotacyjnie oraz przy okazji przeróżnych wystaw czasowych i tematycznych. Te ostatnie zmieniane są co jakiś czas, do pozostałych eksponatów dostęp jest ograniczony. Jednakże do każdego artefaktu w kolekcji muzeum dostęp mają studenci Uniwersytetu w Cambridge oraz innych uczelni, a także przedstawiciele świata nauki.

Na przestrzeni ostatnich lat poszczególne artefakty, zwłaszcza szczątki wymarłych zwierząt i roślin, badane były przez tysiące naukowców z całego świata, co zaowocowało lepszym zrozumieniem świata przyrody.

Dla wygody odwiedzających muzeum i dla zachowania porządku wystawy podzielono na pięć części:

Wystawa kręgowców kopalnych jak i współczesnych

Wystawa ta jest bardzo spektakularna i zawiera niesamowite okazy zwierząt kręgowych współczesnych oraz kopalnych, poza ptakami.

Kości zwierząt w Muzeum Zoologii w Cambridge

Kolekcja ta zawiera nieprzebrane suche kości wszelkich zwierząt, które chodziły lub wciąż chodzą po ziemi. Znajdziesz tu szkielety niewielkich gryzoni, aż po ogromne słonie i żyrafy. Poza tym zebrano tu kości i skamieliny zwierząt wymarłych takich jak tygrys szablozębny czy przeróżne dinozaury.

Dzięki zebranym tu artefaktom udało się pozyskać na przykład DNA dawno wymarłego wilka tasmańskiego, co z kolei dało odpowiedzi na wiele pytań, związanych z pochodzeniem dzisiejszych zwierząt.

Wystawa bezkręgowców oraz muszli

Dział bezkręgowców w Uniwersyteckim Muzeum Zoologii w Cambridge zawiera ponad 250 tysięcy muszli zebranych na całym świecie. Kolekcja ta uważana jest za największą w Wielkiej Brytanii, poza tymi w trzech muzeach narodowych. Najstarsze okazy pochodzą z roku 1819.

Muszla z muzeum w Cambridge

Najwięcej okazów pochodzi z Morza Śródziemnego i Morza Czerwonego, gdzie pozyskiwano ich ogromne ilości podczas kopania Kanału Sueskiego w 1869 roku.

Poza muszlami na pułkach muzealnych znajdziesz masę spreparowanych mięczaków. Dopiero tutaj, stojąc przy wypełnionych formaliną słojach, uzmysłowiłem sobie, jak bogaty jest świat tych niepozornych i na co dzień niezauważalnych zwierząt, które przecież otaczają nas na każdym kroku.

Wystawa owadów

Na terenie muzeum, w którym wystawione są owady, zobaczysz tysiące przepięknych przedstawicieli owadzich gatunków, które zbierano przez ponad 200 lat. Jest to imponująca kolekcja zawierająca ponad 750 tysięcy owadów z 45 tysięcy gatunków.

Owad w kształcie liścia z muzeum zoologii w Cambridge

Zobaczysz tu przeróżne owady, od przepięknych i bajecznie kolorowych motyli, aż po budzące odrazę pająki, muchy i komary, a także mniej znane nocne ćmy i zupełnie nieznane stwory rodem z obcej planety.

Badania prowadzone na owadach zbieranych przez setki lat udało się zrozumieć zmiany zachodzące w środowisku naturalnym, którego owady są najliczniejszymi mieszkańcami. Dział owadów reprezentuje ponad połowę wszystkich zbiorów Uniwersyteckim Muzeum Zoologii w Cambridge.

Wystawa ptaków

W tej części Muzeum Zoologii w Cambridge zobaczysz tysiące skór, kości i piór setek ptaków. Muzeum chwali się, że wśród kolekcji ptaków przechowywanych w muzeach Wielkiej Brytanii tylko kolekcja Natural History Museum w Tring jest bogatsza od tej z Muzeum w Cambridge.

Szkielet ptaka z muzeum zoologii w Cambridge

W muzeum znajduje się ponad 30 tysięcy wypchanych ptaków, a zbiory pochodzą z całego świata i zawierają okazy wciąż żyjących zwierząt jak i dawno wymarłych. Poza szczątkami ptaków zobaczysz tu także ich jaja oraz pisklęta w różnej fazie rozwoju.

Ciekawym okazem jest świetnie zachowana Alka Olbrzymia, czyli wymarły w XIX gatunek pingwina olbrzymiego, którego wymiary dochodziły do 90 centymetrów.

Wystawa pełna słojów z formaliną

W sali ze słoikami, jak ją nazwaliśmy, zobaczysz mniej przyjemne rzeczy, choć bardzo ciekawe. Zebrano tu poszczególne miękkie części ciał zwierząt zamoczone w alkoholu lub formaldehydzie.

Muzeum Zoologii w Cambridge i okazy w słoikach

Zobaczysz tu zarówno kręgowce jak i bezkręgowce. Choć widok bywa odpychający, to zebrane tu szczątki pozwalają zdobywać wiedzę całym pokoleniom studentów, a dla nas są ciekawostką i pozwalają spojrzeć tam, gdzie zazwyczaj zajrzeć się nie da.

Zbiory Muzeum Zoologii w Cambridge są bardzo istotnym elementem naszej wiedzy o historii fauny na całym świecie, co więcej zbiory te mają także znaczenie dla samej historii nauki. To podczas gromadzenia zbiorów i pracy nad znaleziskami wykuwano wiedzę na temat historii życia na ziemi oraz znaczenia poszczególnych gatunków w skomplikowanym ekosystemie, którego także i my jesteśmy częścią.

Okres, w którym powstawało Muzeum Zoologii w Cambridge, zebrane kolekcje był kluczowe dla rozwoju biologii, a Cambridge było ośrodkiem o dużym znaczeniu, podobnie jak osoby związane z muzeum były głównymi postaciami ówczesnej nauki.

Gdy będziesz wędrował przez muzeum, zwróć koniecznie uwagę na kolekcję chrząszczy, które stanowią stałą wystawę. Część z nich została odnaleziona i opisana przez samego Karola Darwina podczas jego naukowych wyprawa po świecie.

Wizyta w Uniwersyteckim Muzeum Zoologii w Cambridge była dla mnie dużą przygodą i pozwoliła zrozumieć, jak wielka jest różnorodność biologiczna naszej planety, a także ile wysiłku powinniśmy włożyć w jej zachowanie dla przyszłych pokoleń. Musimy zrobić wszytko co możliwe, by nasze dzieci i wnuki mogły zobaczyć żywe zwierzęta, a nie tylko ich formę wystawioną w muzealnej gablocie.

Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge oraz wielcy naukowcy i badacze z nim związani

Muzeum miało zapewnić dostęp studentom Uniwersytetu w Cambridge do materiałów i okazów biologicznych, w których otoczeniu mogliby oni prowadzić nie tylko badania, ale także spotykać się i omawiać nowe idee naukowe oraz wymieniać się doświadczeniami i pomysłami.

Karol Darwin brytyjski przyrodnik i geolog twórca teorii ewolucji

Jednym z najsłynniejszych, a na pewno najlepiej znanych ludzi związanych z Uniwersytetem w Cambridge jest Karol Darwin, twórca teorii ewolucji, według której wszystkie gatunki pochodzą od ich wcześniejszych form w tym i człowiek.

Karol Darwin urodził się w angielskim Shrewsbury w roku 1809. Od początku kształcił się w prestiżowych szkołach, by w końcu rozpocząć studia medyczne. Jak się jednak szybko okazało, medycyna nie była tym, o czym Darwin marzył.

Po porzuceniu medycyny rozpoczął studia teologiczne i botaniczne, które ukończył. Miłość do przyrody i botaniki skłoniły młodego Darwina, do wzięcia udziału w wyprawie badawczej Roberta FitzRoya, który prowadził badania wybrzeży Ameryki Południowej w tym Chile, Peru, Ziemi Ognistej i wyspy Galapagos.

W trakcie wyprawy Darwin prowadził badania geologiczne na wybrzeżu, zbierając odnalezione skamieniałe szczątki dawno wymarłych zwierząt, a także obserwując gatunki żyjących tam zwierząt i roślin. Przez cały czas prowadził on dziennik, w którym notował wszystkie swoje spostrzeżenia. To one właśnie stały się w przyszłości podstawą do wysnucia teorii o pochodzeniu gatunków.

Po powrocie Darwin publikował swoje spostrzeżenia i wyciągnięte na ich podstawie wnioski, dzięki czemu zyskał sławę jako przyrodnik i biolog. W roku 1859 Darwin opublikował swoją pracę, noszącą tytuł O powstaniu gatunków drogą doboru naturalnego, czyli przeżywanie form najlepiej przystosowanych w walce o byt.

Wysnuta wówczas przez Darwina teoria spowodowała burzliwą dyskusję nie tylko autorytetów naukowych, ale także zwykłych ludzi i trawa ona do dziś. W kolejnych latach Darwin opublikował jeszcze kilkadziesiąt kolejnych książek na temat doboru naturalnego, a z ich treścią polemizują do dziś przeróżni naukowcy i przedstawiciele wielu religii.

W swojej teorii Darwin burzy dogmaty na temat niezmienności rzeczy oraz gatunków, a także ten o wyjątkowym miejscu człowieka w przyrodzie. Jego teoria mówi, że wszystkie formy życia mają wspólne pochodzenie, a żyjące na ziemi gatunki roślin i zwierząt nie są stałe, lecz ulegają ciągłym przeobrażeniom, by w przyszłości doprowadzić do powstania nowej, bardziej złożonej formy. Z przyczyn oczywistych teoria ta nie przypadła do gustu tym, którzy wierzą w teorię kreacji życia przez siłę wyższą.

I choć Darwin nie był pierwszą osobą, która głosiła hipotezę o ewolucji gatunków, to właśnie Darwin przedstawił dokładnie mechanizm ewolucji oraz podał wiele dowodów na poparcie tej hipotezy.

Teorie Darwina przyczyniły się do powstania w przyszłości takich nauk jak genetyka czy mikrobiologia.

Karol Darwin informacje i ciekawostki

  • Karol Darwin żył w latach 1809 do 1882.
  • Darwin był przyrodnikiem, geologiem, teologiem i botanikiem.
  • Darwin pochodził z zamożnej rodziny lekarza i finansisty Roberta Darwina.
  • Zamiłowanie przyrodnicze Darwin odziedziczył po swoim dziadku Erasmusie Darwinie, który był głęboko przekonany, że człowiek pełni dokładnie taką samą rolę w przyrodzie jak inne zwierzęta, lecz posiada bardziej złożone cechy nabyte w drodze ewolucji.
  • Już jako dziecko Darwin wykazywał zainteresowanie historią naturalną, a także kolekcjonerstwem.
  • Darwin pasjonował się owadami, które przez większość życia kolekcjonował, zwłaszcza chrząszcze.
  • Darwin był jednym z najlepszych studentów uniwersytetu w Cambridge w swoim pokoleniu.
  • Początkiem prawdziwej kariery naukowej dla Darwina była wyprawa naukowa statkiem HMS Beagle, pod dowództwem kapitana Roberta FitzRoya.
  • Podczas podróży odkryto nową, nieznaną dotąd górę w archipelagu Ziemi Ognistej. Tego właśnie dnia Darwin obchodził swoje 25 urodziny, a kapitan statku w formie prezentu nazwał odkryty skrawek lądu górą Darwina.
  • Podczas pobytu na Galapagos odkrył, że wiele tych samych gatunków ptaków żyjących na różnych wyspach, różnią się od siebie. Sformułował wówczas teorię, że wszystkie one mają tego samego przodka, lecz życie w różnych środowiskach, rozwinęło ich różne gatunki.
  • Z podróży Darwin przywiózł do Anglii prawie 200 okazów przeróżnych zwierząt, w tym niemal połowa była wcześniej nieznana.
  • Karol Darwin opracował teorię doboru naturalnego w roku 1838.
  • W roku 1858 Darwin przedstawił teorię ewolucji.
  • Darwin był pracoholikiem i zaniedbywał swoje zdrowie na rzecz nauki.
  • Karol Darwin ożenił się ze swoją kuzynką Emmą Wedgwood.
  • Darwin zmarł po długiej chorobie w roku 1882, miał wówczas 73 lata.

Poza Darwinem z Muzeum Zoologi w Cambridge związanych było wiele innych wybitnych naukowców, takich jak: J.W. Clarke, S.F. Harmera, F.M. Balfour czy Alfredem Newtonem i Johnem Gurneyem. W początkowych latach swoimi prywatnymi kolekcjami zasilili muzeum McAndrew, Crotch, Hepburn, Woodward, Saul, Swainson, Strickland i wielu innych zbieraczy, naukowców i kolekcjonerów.

Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge informacje praktyczne i ciekawostki

  • Uniwersyteckie Muzeum Zoologii w Cambridge otwarte jest cały rok, a poza wystawami organizuje również warsztaty oraz przeróżne wydarzenia.
  • Muzeum jest darmowe.
  • Wokół muzeum trudno jest o miejsce parkingowe (podobnie jak w całym Cambridge), dlatego też radzę zostawić auto na którymś z głównych parkingów w mieście.
  • Muzeum otwarte jest codziennie poza poniedziałkiem.
  • Muzeum otwarte jest od 10:00 rano do 16:30, a w niedzielę od 12:00 do 16:30.
  • W muzeum znajdziesz kawiarnię i sklep z pamiątkami.
  • Adres muzeum: Museum of Zoology, Downing Street, Cambridge. CB2 3EJ.
  • Muzeum w ostatecznej formie powstało w roku 1865.
  • W muzeum zgromadzono ponad 2 miliony eksponatów.
  • Większość zgromadzonych w muzeum eksponatów to owady.
  • Jednym z najbardziej znanych studentów uniwersytetu w Cambridge, związanym z muzeum Zoologii była Karol Darwin.
  • Najstarsze kolekcje w muzeum mają ponad 200 lat.
  • Ze zbiorów muzeum korzystają studenci biologii z całego świata.