Stratford upon Avon to niewielkie miasteczko leżące niespełna 40 kilometrów od Birmingham oraz niewiele dalej od Bristolu. Poniżej znajdziecie jego atrakcje, informacje oraz ciekawostki z nim związane.

Mieścina jest naprawdę nieduża, o czym świadczyć może liczba mieszkańców, zaledwie 22 tysiące. Co więc powoduje, że taką dziurę, kropkę ledwo widoczną na mapie odwiedza rocznie prawie 4 miliony ludzi?

Galeria fotografii lato

Powodem jest niezwykła postać, która właśnie tu przyszła na świat. Według Anglików, poeta wszech czasów – William Szekspir, z którego są bardzo dumni.

William Szekspir najsłynniejszy mieszkaniec Stratford upon Avon

Żaden ze mnie znawca poezji i jej twórców lecz gotów jestem przychylić się do opinii mieszkańców Anglii, jeżeli Shakespeare nie jest największym angielskim poetą to należy do ich ścisłej czołówki.

Co ciekawe, nie jest znana dokładna data jego urodzin. Wiadomo tylko, że był to kwiecień 1564 roku. Dlatego niektórzy za datę urodzin Szekspira przyjmują 23 tegoż miesiąca, gdyż ochrzczony został 25, co dokładnie odnotowano w miejscowych dokumentach kościelnych. W tamtym okresie dzieci chrzciło się nie później niż 3 dni od narodzin.

Dnia 26 kwietnia roku pańskiego 1564 po narodzinach pana naszego, do chrztu przyniesiono dziecię kilku dniowe z imieniem nadanym William…

Malec miał sporo szczęścia gdyż urodził się w bogatej, mieszczańskiej rodzinie i pomimo, że był jednym z ośmiorga dzieci, otrzymał dobre wykształcenie i możliwość wyboru własnej przyszłości.

Wiliam Szekspir na obrazie

Pomimo to początkowo kariera Szekspira daleka była od tej z jaką go kojarzymy. Pracował jako guwerner albo sekretarz w bogatych, magnackich domach. Gdzieś w tym okresie zetknął się z teatrem i to go odmieniło. Zaczął pisać przedstawienia, a z czasem grać opisane role. W początkach kariery znany był bardziej jako aktor, a nie pisarz.

Co robić w Stratford-upon-Avon i ile to kosztuje

The lost years stracone lata Szekspira

W życiu Williama Szekspira jest okres siedmiu lat zwany the lost years – stracone lata. Nie ma żadnych śladów w historii co działo się z młodym Szekspirem. Dosłownie żadnej, zupełnie jakby przestał istnieć. Jest za to mnóstwo teorii spiskowych, od zupełnie nieprawdopodobnych jak ta, która mówi, że William spotkał w jednym z domów szlacheckich, w których pracował pochodzącego z dalekich krajów maga i uczonego, który zabrał go na wyprawę po świecie. Podobno wtedy to za sprawą sił nadprzyrodzonych w Szekspirze obudzony został talent do opisywania świata, takim jakim jest.

Inne teorie mówią, że wyjechał do Europy pobierać nauki na tamtejszych dworach, handlować czy też pracować jako nauczyciel. W innych źródłach przeczytać można nawet, że zaciągnął się do armii i walczył w Holandii.

Pomnik w Stratford upon Avon ku czci wielkiego mistrze Szekspira.
Pomnik w Stratford upon Avon ku czci wielkiego mistrze Szekspira.

Najbardziej prawdopodobne jest chyba jednak to, że oczarowany teatrem przyłączył się do jednej z wędrownych trup, których było wówczas w Anglii bez liku. Tam też uczył się jak działa teatr i jak nim kierować.

W każdym bądź razie gdy William Szekspir pojawił się ponownie był już rozpoznawalnym artystą. Niejaką sławę zdobył pracując dla trupy słynnego teatru Lorda Szambelana. Pisał dla nich teksty, a także zajmował się finansami.

Gdy stał się współwłaścicielem Globe Theatre zaczął być cenionym pisarzem i dramaturgiem.

Popularność Szekspira w Anglii

Lecz tak naprawdę jego talent doceniono, jak to często bywa, dopiero po śmierci. Umierając był tylko jednym z wielu artystów i pisarzy swoich czasów.

W Anglii wystawia się sztuki Szekspira przy wielu okazjach. Często są to występy plenerowe w ogrodach, parkach a nawet w centrum miasta. Bardzo nas to cieszy gdyż uwielbiamy z Madzią przedstawienia i korzystamy z każdej okazji by je zobaczyć. W naszym Bristolu w okresie letnim, na terenie uniwersytetu organizowane są wieczory szekspirowskie, podczas których aktorzy grają sceny poruszając się miedzy publicznością. Bardzo fajna zabawa.

Z najfajniejszych miejsc, które widzieliśmy, a gdzie wystawia się powyższe sztuki jest piękny amfiteatr Minack Theatre.

Minack Theatre to zbudowana w zachodniej części Kornwalii scena wykuta w skale. Fantastyczne miejsce idealnie pasujące do magii sztuk Szekspira. W czasie gdy tam byliśmy wystawiano Sen nocy letniej.

Kto nie zna słów:

Więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie, niż się ich śniło waszym filozofom…

Albo

Żyjmy nadzieją, jak mówią prorocy, dzień w końcu staje po najdłuższej nawet nocy…

Nie wspomnę nawet o tym

Być albo nie być… oto jest pytanie…

Godzinami można by cytować mistrza, ale nie mamy na to czasu. Wróćmy do miejsca gdzie William Szekspir przyszedł na świat i gdzie z tego świata zszedł.

Stratford upon Avon miasto, w którym urodził się Szekspir

Stratford jest urocze. Pełno tu uliczek otoczonych kilkuset letnimi domami i maleńkimi sklepikami w oficynach, a każdy z nich bogatszą ma historię niż inne wsie i miasteczka razem wzięte. Trafiliśmy tu do składu przedmiotów związanych z magią i druidami. Półki uginają się tam pod ciężarem starych tomisk, kryształów, kamieni i ozdób mających przynosić pomyślność i szczęście.

W innej witrynie widzieliśmy ubrania, które przestały być modne nim jeszcze przyszedłem na świat,  a tuż obok przesympatyczna staruszka sprzedaje mydła i świece wykonane tradycyjnymi metodami.

Ulice miasta Stratford, w którym urodził się Szekspir. Magdalena Kiżewska przed sklepem z pamiątkami.
Ulice miasta Stratford, w którym urodził się Szekspir.

Pamiętajmy, że większość mijanych domów, witryn i innych budynków pochodzi jeszcze z czasów gdy pomiędzy nimi spacerował bohater naszej opowieści. Niesamowite jest to, że wiele domów wciąż jest dostępnych na rynku nieruchomości i można w nich zamieszkać. Wyobraźcie sobie tylko – mieszkanie w kilkusetletnim domu z jego piwnicami i strychem no i całą tą historią, niesamowite!

Oczywiście spacerując przez miasteczko, niemal na każdym kroku natykaliśmy się na miejsca związane z Szekspirem. Jest tu stary pub, w którym podobno przesiadywał poeta spotykając się z przyjaciółmi, nim wyjechał do Londynu.

Niedaleko pub’u stoi jedna z najstarszych bibliotek w Europie. To w niej młody William po raz pierwszy zetknął się z dziełami antycznych poetów, których ślady można znaleźć w późniejszych jego sztukach.

Shakespeare’a Birthplace i New Place i inne atrakcje

Chodząc ulicami mineliśmy Shakespeare’a Birthplace, wspaniale zachowany, drewniany budynek, w którym urodził się i spędził dzieciństwo nasz poeta. Dziś jest to muzeum jemu poświęcone. W komnatach leżą sprzęty, których wówczas używano, w kuchni jedzenie, a w salonie książki, meble i wszystko to co w salonie być powinno.

Dom Williama Szekspira w Stratford.
Dom Williama Szekspira w Stratford.

Po całym domu i ogrodzie przemykali aktorzy wcielający się w członków rodziny Szekspira lub w postaci z jego sztuk. Te ostatnie we fragmentach odgrywane są co jakiś czas w różnych częściach domu i na zewnątrz. Można wówczas usiąść na trawie i posłuchać zabawnych fragmentów. Oczywiście można też porozmawiać z aktorami i pracownikami, którzy z wielkim zapałem odpowiedzą na wszystkie pytania.

Skoro mówimy o domu, w którym urodził się Szekspir trzeba też wspomnieć o miejscu, w którym zmarł. New Place to budynek, w którym mistrz mieszkał przed śmiercią i w którym zmarł 23 kwietnia dokładnie w swoje 52 urodziny.

Gdzieś niedaleko jest dom żony pisarza, w którym przez jakiś czas pomieszkiwał. Poza tym widzieliśmy aptekę szekspirowską i szekspirowski supermarket. Oczywiście na każdym kroku pełno jest szekspirowskich pamiątek, istny szekspirowski wulkan.

Rzeka Avon płynie leniwie przez Stratford

Przez Stratford płynie rzeka Avon, która mija miasto wolno i majestatycznie. Brzegi rzeki otoczone są parkami i tworzą fantastyczny, pełen relaksu klimat. Szczególnie na wysokości kościoła anglikańskiego Holy Trinity Church rzeka wygląda pięknie.

Rzeka Avon płynąca przez miasto Stratford, w którym urodził się William Szekspir
Rzeka Avon płynąca przez miasto Stratford.

Gdy pójdziecie dalej brzegiem rzeki miniecie The Swan Theatre, domyślacie się czyje sztuki wystawia się tam najczęściej? 🙂

Kawałek dalej bardzo ładny Bancroft Gardens, który latem pełen jest kwiatów w pełnej palecie barw. Od północy park zamyka niewielki port, w którym poziom wody regulowany jest przy pomocy starego systemu śluz. Pomimo, że mechanizmy i same drewniane skrzydła śluzy mają ładnych kilkaset lat, wszystko działa idealnie i używane jest na co dzień, niesamowite.

Za kanałem otwierającym dostęp do maleńkiego portu rzecznego leży Gower Memorial. Jest to park pełen rzeźb postaci ze sztuk Szekspira oraz scena pod gołym niebem gdzie grane są sztuki … tak Szekspira 🙂

Wśród rzeźb znaleźliśmy Lady Macbeth, Hamleta oraz Księcia Hal. Fajne miejsce, można posiedzieć przez jakiś czas i zorganizować piknik.

I to tyle o naszej wizycie w Stratford upon Avon miejscu narodzin Szekspira. Bardziej dociekliwi wędrowcy lub tacy z większą ilością czasu, znajdą tu wiele więcej atrakcji i ciekawostek, o których chętnie posłuchamy jeżeli zechcą się z nami podzielić.

Informacje praktyczne ze Stratford, które mogą przydać Ci się podczas zwiedzania miasta

  • Przez miasto można poruszać się autobusem linii turystycznej City Sightseeing. Jedzie on przez miasto wokół najważniejszych atrakcji. Podróż taka trwa około godziny.
  • Większość atrakcji czynna jest od godziny 10:00 do 16:00
  • Wejście do Shakespeare’s Birthplace nie jest tanie. Po aktualne ceny odsyłam do storny internetowej, gdzie znajdziesz aktualny cennik z wieloma bonusami.

Ciekawostki związane z Stratford i Szekspirem

  • W czasie gdy Szekspir tworzył swoje dzieła w teatrze panowało prawdziwe bezprawie. Nie było praw autorskich ani ochrony własności intelektualnej. Przypuszcza się, że wiele teatrów i późniejszych artystów przerabiało dzieła Szekspira do potrzeb swoich czasów i potrzeb.
  • W XVI wieku sztuki teatralne nie przynosiły ich twórcom wielkiego prestiżu, dlatego też Szekspir nigdy nie zadbał o to by wydać w druku napisane przez siebie przedstawienia teatralne. Zrobili to dopiero jego przyjaciele wiele lat po śmierci poety.
  • Szekspir nie jest jedynym twórcą przypisywanych mu dzieł. W tamtych czasach teksty pisało kilku autorów.
  • Szekspir wymyślił wiele słów, które później trafiły do języka potocznego. Przykładem są: eyeball czyli gałki oczne albo assassination – zabójstwo czy bloodstained – splamiony krwią.
  • Słynne sonety Szekspira przez wielu traktowane są jako autobiografia poety. Mowa w nich o związku miłosnym Williama z młodym mężczyzną i dojrzałą kobietą. Wielu badaczy uważa, że świadczy to bi-seksualności Szekspira. Podejrzenia te spowodowały, iż po śmierci pisarza, któryś z jego wielbicieli przepisał tekst sonetów tak by zatrzeć wrażenie homoseksualności Szekspira.
  • Szekspir miał syna, który zmarł jako dziecko. Poza nim urodziły mu się trzy córki i żadna z nich nie potrafiła czytać ani pisać. Poeta był synem swoich czasów, w których wykształcenie kobiet nikogo nie interesowało.
  • Sztuki Szekspira są bardzo popularne w filmowym świecie. Tylko Hamleta zekranizowano ponad 60 razy a wszystkie inne sztuki ponad 500 razy.
  • W życiu Szekspira jest okres zwany The lost years (stracone lata). Brak jest jakichkolwiek wzmianek w historii o tym co działo się z poetą w tym czasie. Krąży wiele teorii spiskowych, które czasem w bardzo fantastyczny sposób wyjaśnia zniknięcie pisarza.
  • Szekspir poza talentem pisarskim i aktorskim świetnie radził sobie z rachunkami. Przez wiele lat prowadził księgowość w popularnych wówczas teatrach.
  • W tekstach Szekspira kilkakrotnie pojawia się wzmianka o Polakach i Polsce. W komedii omyłek w akcie III, scenie II

… gdyby z jej szmat wycisnąć łój, starczyłoby świeczek na polską zimę…

Najczęściej  o Polsce autor wspomina w Hamlecie.

Akt I, Scena I

… Z tym samym marsem na czole wydawał rozkazy, aby rozgromić Polaków ciągnących na nas saniami …

Czy

… wracając z polskiej wojny, daje salwy Angielskim posłom…

I wiele więcej.

Na koniec mój ulubiony cytat:

… gwałtownych uciech i koniec gwałtowny…

Inne opisane przez nas miasta w Anglii