Skansen we Wdzydzach Kiszewskich oraz Muzeum i Kaszubski Park Etnograficzny leżą w województwie pomorskim.

Jakiś czas temu zawitaliśmy do Kaszubskiego Parku Etnograficznego znajdującego się we Wdzydzach Kiszewskich. Pomysł na wyprawę zakołatał nam raczej spontanicznie i po godzinie od podjęcia decyzji, byliśmy już na miejscu.

Jako że termin wyjazdu przypadł na okres wczesnowiosenny, to po raz kolejny okazało się, że teren muzeum mamy na wyłączność. Dwadzieścia dwa hektary wypełnione architektonicznymi perełkami tylko dla nas, no czego chcieć więcej. 

Link do skansenu

Zresztą co tu dużo mówić, miny Pani w kasie oraz przewodniczki wyrażały wielkie zdziwienie, że ktoś w taką pogodą przyjechał pozwiedzać skansen.

Zwiedzamy skansen we Wdzydzach Kiszewskich

Pewnie pomyślała, że ci turyści to już poszaleli do końca. W sumie może i racja, lekko poszaleliśmy, zważywszy na dość paskudną pogodę.

Jednak skoro już przyjechaliśmy, nie pozostało nic innego jak opłacić bilety i wyciągnąć biedną Panią przewodniczkę z ciepłego pomieszczenia na zewnątrz i zacząć zwiedzać. A jest tu całkiem sporo ciekawych rzeczy do zobaczenia. O czym zresztą sami się za chwilę przekonacie.

Chata chłopska ze skansenu we Wdzydzach Kiszewskich

Muzeum we Wdzydzach Kiszewskich powstało w roku 1906, kiedy to miejscowy nauczyciel Gulgowski Izydor wraz ze swoją małżonką Teodorą, zakupili od lokalnego gospodarza XVIII wieczną chatę.

Początkowo przechowywali w niej częściowo wypierane na skutek rewolucji przemysłowej, sprzęty domowe  i narzędzia codziennego użytku. Z biegiem lat kolekcja znacząco się powiększała i dziś jest ona ogromną atrakcją tej części Kaszub.

Obecnie we wdzydzkim skansenie zobaczyć można nie tylko stare zabytki i stare budowle, ale także fotografie dawnych mieszkańców okolic oraz zdobyć można wiele ciekawych informacji. Czekają tu również stare legendy i podania. Jedna z legend, która wpadła nam w ucho, pojawiła się już w naszym dziale z legendami.

Początki skansenu we Wdzydzach Kiszewskich

Początkowo w muzealnej kolekcji zaczęły pojawiać się stroje kaszubskie, obrazy malowane na szkle i ceramika typowa dla tego regionu. Niestety w roku 1932 chata spłonęła, wraz z częścią zebranych eksponatów. Idea jednak nie upadła i dzięki staraniom Pani Teodory została odbudowana w roku 1936.

Rozwój muzeum został zatrzymany poprzez wybuch II Wojny Światowej, jednak obyło się bez szkód i już w roku 1948 chata, która zapoczątkowała muzeum, została przekazana przez właścicielkę na rzecz Skarbu Państwa. Ówczesne władze pod koniec lat 60, na skutek inicjatywy oddolnej zdecydowały o powiększaniu terenu muzeum, jak i zwiększaniu listy eksponatów.

Dzięki temu mamy dzisiaj okazję obejrzeć w pełni wyposażone chaty, kościoły i budynki użyteczności publicznej (młyny, karczmy) w stanie nienaruszonym i pokazującym jak to dawniej bywało.

Drewniany kościół we Wdzydzach Kiszewskich

Tak więc zmarznięci, z cieknącymi nosami wędrowaliśmy od chaty do chaty, od dworu do dworku i chłonęliśmy informacje w bardzo rzetelny sposób, podawane nam przez przewodniczkę.

Zwiedzanie skansenu we Wdzydzach Kiszewskich z dziećmi to prawdziwe wyzwanie

No dobra, być może Piotr z Madzią chłonęli wiedzę i czerpali dużą przyjemność ze zwiedzania Muzeum we Wdzydzach Kiszewskich. Jadnak ja niestety musiałem uganiać się za wszędobylską Gośką, która jak wicher hulała po wystawach i dosyć często luźniejsze eksponaty trzeba było łapać w locie, chroniąc przed niechybną dewastacją.

Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich

Nie oznacza to oczywiście, że nie można przyjechać do Wdzydz Kiszewskich i tutejszego Kaszubskiego Parku Etnograficznego z dzieciakami, jasne, że można, tylko trzeba zadbać o to by i dzieci i zebrane tu eksponaty były bezpieczne.

Zabytki zebrane na terenie skansenu we Wdzydzach Kiszewskich

Na terenie najstarszego w Polsce skansenu we Wdzydzach Kiszewskich zebrano wiele niezwykłych zabytków i obiektów historycznych. Kolekcja rozmieszczona nad brzegiem jeziora Gołuń, zawiera dziesiątki chałup, dwory, szkołę z końca XIX wieku oraz karczmy, kościół i wiele innych budowli z przełomu XVII i XX wieku.

Bardzo ciekawym obiektem jest stary, drewniany kościół pochodzący z miejscowości Charzykowy. Innym zabytkiem, który bezwzględnie należy odwiedzić, jest w pełni wyposażona szkoła wiejska oraz przylegające do niej mieszkanie nauczyciela.

Karczma we Wdzydzach Kiszewskich

Poza zabytkowymi budynkami we Wdzydzach Kiszewskich odbywają się imprezy okolicznościowe, organizowane cyklicznie lub okazjonalnie. Są to między innymi, pokazy starego sprzętu i maszyn, warsztaty rzemieślnicze i rękodzielnicze, a także koncerty muzyki regionalnej i tańca.

Podsumowanie naszej wizyty we Wdzydzach Kiszewskich

Jeżeli jeszcze nie byliście w skansenie i samym Kaszubskim Parku Etnograficznym we Wdzydzach Kiszewskich, to nie ma na co dłużej czekać, zdecydowanie warto. My byliśmy tam sami, ale wyobrażam sobie, że nawet w pełni sezonu przestrzeń jest tam tak duża, że turyści nie wchodzą sobie w paradę.

Jak kogoś fascynuje życie naszych przodków, opowieści o tym jak to mieszkało się w jednej izbie z całym dobytkiem, to musi tutaj przyjechać i zobaczyć wszystko na własne oczy. 

Strach na wróble we Wdzydzach Kiszewskich

Doskonałą okazją do przyjazdu są organizowane imprezy plenerowe, a w szczególności Jarmark Wdzydzki, na który w tym roku na 100% się wybierzemy. Opis wyprawy oczywiście pojawi się także na Naszych Szlakach.

Wdzydze Kiszewskie informacje praktyczne

Wizyta we Wdzydzach Kiszewskich i tamtejszym skansenie to czysta przyjemność. By jednak obyła się ona gładko, poniżej znajdziesz kilka rad oraz informacji związanych z tą szacowną instytucją.

Adres skansenu we Wdzydzach Kiszewskich: ul. T. i I. Gulgowskich 68, 83-406 Wdzydze.

Mapa do atrakcji

Ceny biletów:

  • Normalny 22 złote.
  • Ulgowy 16 złotych.
  • Specjalny 10 złotych

Godziny otwarcia:

  • styczeń, luty, marzec: 10:00 – 15:00 od poniedziałku do soboty
  • kwiecień: 9:00 – 16:00 od poniedziałku do niedzieli
  • maj, czerwiec: 9:00 – 16:00 od poniedziałku do piątku,
  • 10:00 – 18:00 w soboty i niedziele
  • lipiec, sierpień: 10:00 – 18:00 od poniedziałku do niedzieli
  • wrzesień, październik: 9:00 – 16:00 od poniedziałku do niedzieli
  • listopad, grudzień: 10:00 – 15:00 od poniedziałku do soboty

Oficjalna strona Muzeum we Wdzydzach Kiszewskich

Poniżej do pobrania mapa całego skansenu i reszty atrakcji we Wdzydzach Kiszewskich

Od maja do września Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach można zwiedzać samodzielnie przy pomocy bezpłatnej ulotki z mapką i oznakowania terenu ekspozycji plenerowej. Zwiedzanie odbywa się wówczas zgodnie z numeracją obiektów. W niektórych z nich czekają na Was przewodnicy i opiekunowie wystaw, pozostałe są udostępnione bezobsługowo.

Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich

Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach organizuje przeróżne warsztaty muzealne, w których mogą brać udział osoby indywidualne lub grupy, po wcześniejszym zgłoszeniu.

Warsztaty odbywają się:

  • od kwietnia do października: wtorek – niedziela
  • od listopada do marca: poniedziałek – piątek

Przykładowe warsztaty to tkactwo, malarstwo na szkle, wyrób kwiatów z papieru czy tradycyjne zajęcia wiejskie. Wszystkie prowadzone są w bardzo ciekawy i zajmujący sposób.

Skansen we Wdzydzach Kiszewskich ciekawostki

  • W skansenie przygotowano wystawę przeznaczoną specjalnie dla dzieci. Różni się tym od innych podobnych tym, że można tu wszystkiego dotykać i o wszystko zapytać.
  • Inna wystawa nosi nazwę; Co dla ludzi ma znaczenie. Pozwala ona zrozumieć, że tradycje i historia nigdy się nie kończą. Tworzą się i powstają cały czas. Tym samym opieranie się wyłącznie na dawnych tradycjach jest błędem i uwstecznieniem.
  • Dawnych mieszkańców Wdzydz nazywano Wdzydzanami.
  • Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach
    Najstarsze na ziemiach polskich, założone w 1906 roku, muzeum na wolnym powietrzu
  • Pomysłodawcami skansenu było małżeństwo Gulgowskich, nauczyciele lokalnej szkoły.
  • Pierwszym drewnianym domem była chata podcieniowa odkupiona od lokalnych chłopów.
  • Kolekcje w skansenie otworzyły zbiory plecionkarstwa, lokalnego haftu, malarstwa na szkle i meblarstwa z epoki.
  • Od roku 1948 skansen stał się częścią Muzeum Pomorskiego w Gdańsku.
  • W skansenie organizowane są imprezy okolicznościowe i wiele innych atrakcji.
  • Nie tylko sam skansen wart jest odwiedzenie. Nie mniej atrakcyjne są jego okolice. Przykładem jest malownicze jezioro Gołuń i jezioro Radolno.
  • Zabytkowe budynki w skansenie w większości pochodzą z Kaszub i okolic.
  • Najstarszy zabytek we Wdzydzach Kiszewskich ma 250 lat i jest nim dwustuletni kościół, a następnie ponad 150-letnia szkoła.
  • W skansenie znajduje się obecnie prawie 50 zabytkowych obiektów.