Swornegacie to wieś leżąca w województwie pomorskiem na Kaszubach.
Dzisiaj na Naszych Szlakach postaramy się opisać pięknie położoną kaszubską wieś Swornegacie. Odpowiemy na kilka pytań, jak chociażby na to, co oznacza dziwaczna nazwa miejscowości, co można robić w Swornegaciach i jakie atrakcje czekają na turystów.
Oczywiście nie zabraknie kilku fajnych ciekawostek i historii. Jednym słowem przed Wami najlepszy przewodnik po Swornegaciach jaki znajdziecie w Internecie!
Swornegacie co znaczy ta zabawna nazwa i skąd się wzięła
Zanim zaczniemy opisywać okoliczne atrakcje, najpierw należy przyjrzeć się nazwie miejscowości Swornegacie. Wielokrotnie nasi znajomi, którzy przyjeżdżali do nas w odwiedziny, po dojechaniu do Swornegaci zaczęli z uśmiechem zadawać pytania: Co to znaczy Swornegacie? Czy to rodzaj jakichś regionalnych majtasów? Można gdzieś je kupić?
Początkowo nie potrafiłem odpowiedzieć na te pytania, więc nie pozostało nic innego jak się douczyć. Teraz już wiem, że Swornegacie swą nazwę wzięły od dwóch kaszubskich słów. Swora, oznaczająca pleciony warkocz z korzeni sosnowych służący do umacniania (gacenia) brzegów. I tyle. Cała tajemnica nazwy wyjaśniona.
Pozostaje jeszcze problem z odmianą nazwy. Jak już tu przyjedziecie, to pamiętajcie, że jesteście w Swornegaciach, a nie w Swornychgaciach? No, chyba że wzorem okolicznych mieszkańców, przyjedziecie po prostu do „Sworów”, to problem z odmianą znika.
Swornegacie historia wioski
Swornegacie, mimo że na to nie wyglądają, są jedną z najstarszych miejscowości w tym regionie. Pierwsze pisemne wzmianki pochodzą z roku 1272. Wtedy to papież Grzegorz X polecił opiece biskupom chełmińskim zakon augustianów, który w te rejony został sprowadzony przez Mściwoja II (na pomorzu zwanego Mestwinem).
Początkowo dobrze wiodło się tutaj braciszkom. Książę Mestwin oprócz okolicznych ziem, przekazał zakonnikom Jezioro Łukomie (charzykowskie), z którego mogli korzystać wedle uznania. W roku 1291 władca zaszczycił osobiście Swornegacie swoją obecnością, by nadać wiosce akt lokacyjny, a wraz z nim przybył tutaj jego cały, jakże bogaty orszak.
Wraz ze śmiercią Mestwina w roku 1294 zaczęły się kłopoty zakonników, na których ziemie łapczywie od dawna spoglądali Krzyżacy. Co prawda rycerze z czarnymi krzyżami na płaszczach sami nie łupili okolicznych terenów, ale też zbytnio nie pomagali zakonnikom w obronie przed zbójcami.
Rozkładali tylko bezradnie ręce, czekając cierpliwie, aż ci się po prostu sami wyniosą. W roku 1303 Wacław III odpowiadając na prośby nękanych braciszków, zezwolił na połączenie ich zgromadzenia z zakonem cystersów w Oliwie. Wtedy to też Swornegacie trafiły w ręce Krzyżaków.
Z historii wiemy, że jak już raz Krzyżacy położyli na czymś łapy, to trzymali to w uścisku wręcz stalowym. Nie inaczej było ze Swornegaciami. W 1330 roku powstało tu wójtostwo krzyżackie. A już kilka lat później utworzyli tutaj folwark. (info ze słownika geograficznego)
Powrót Kaszub do Królestwa Polskiego
Dopiero w roku 1466, na mocy II pokoju toruńskiego ta mała kaszubska wieś, położona pomiędzy dwoma jeziorami, wraz z całym Pomorzem, powróciła w granice Królestwa Polskiego. Zdarzenie to uwiecznił Marian Jaroczyński i co ciekawe, możecie znaleźć je na jednej z naszych wcześniejszych tapet.
Co było dalej? W sumie taki polski standard. Co jakiś czas przewijały się obce wojska, plądrując, paląc, gwałcąc i mordując. Najgorzej jednak było wtedy, gdy Swornegacie zajęli Niemcy podczas II wojny światowej. Faszyści wymordowali większą część mieszkańców, a resztę przesiedlili.
Nie dość tego, żołdacy niemieccy byli na tyle nieostrożni, że podpalili drewnianą zabudowę wioski, powodując jej całkowite zniszczenie. Po wojnie też nie było lepiej, bo wśród dygnitarzy komunistycznych pojawił się pomysł zaorania wszystkiego i obsadzenia tego lasem.
Całe szczęście Swornegacie przetrwały i dzisiaj stały się prężnie działającym kaszubskim ośrodkiem turystycznym.
Swornegacie atrakcje i przyjemności w okolicy
Wystarczy opowiastek z zamierzchłej przeszłości i czas napisać o tym, co dzisiaj mają do zaoferowania Swornegacie. Czy warto przyjechać nad kaszubskie jeziora? Czy jest tu na tyle ciekawie, że z przyjemnością spędzisz urlop właśnie tutaj? No i w końcu, czy w Swornegaciach nie będziesz się nudził? Jeżeli zadałeś sobie któreś z pytań, to czytajcie dalej. Na pewno znajdziecie sporo odpowiedzi.
Jedną z zalet Swornegaci jest bliskość wody. W końcu wieś położona jest tuż przy pięknym jeziorze Karsińskim. Obok płynie spokojnym nurtem Brda, a tuż za wioską od strony północnej znajduje się Jezioro Witoczno. Dlatego nie powinno Was dziwić, że jedną z głównych atrakcji jest możliwość korzystania z dobrodziejstw natury.
Swornegacie plaża i strzeżone kąpielisko
Skoro woda to oczywiście piaszczysta plaża i możliwość popływania. W Swornegaciach oddano do dyspozycji kąpielisko strzeżone, które w głównej mierze spodoba się rodzinom z dziećmi. Powód jest prozaiczny; bezpieczeństwo. Korzystających z uroku chłodnej wody pilnują ratownicy, którzy czuwają od godziny 11.00 do 18.00. Po drugie (dla niektórych może to być wada), woda w jeziorze od strony plaży jest bardzo płytka i trzeba przejść spory kawałek po długo ciągnącej się płyciźnie, by woda sięgnęła szyi.
Kolejnym i to wielkim plusem kąpieliska jest fakt, że w ostatnich czterech latach nie stwierdzono tutaj zakwitu sinic. Nie ma więc ryzyka, że nad plażą załopocze czerwona flaga informująca nas o zamknięciu jeziora.
Jeżeli chodzi o możliwość kąpieli słonecznej, to złoty piasek aż zachęca, by rozłożyć kocyk, nasmarować się olejkami i oddać się błogiemu lenistwu. Długość linii brzegowej oddanej do użytku wynosi około 40 m, więc nie ma co się martwić, że zabraknie dla nas miejsca. Tym bardziej że w tych stronach (całe szczęście) nie przyjął się parawaning.
Ostatnią ważną informacją jest też to, że plaża w Swornegaciach została wyposażona w 5 przenośnych toalet, tak więc nie ma problemu z nagłymi potrzebami. Pamiętajcie też, że na plażę nie wolno wprowadzać zwierząt. Dla dociekliwych pełna informacja na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego.
Swornegacie Jezioro Karsińskie i sporty wodne
Ryk potężnych motorówek i drażniący dźwięk skuterów wodnych, tego tutaj nie usłyszycie, gdyż jezioro Karsińskie objęte jest strefą ciszy. Dlatego też motorowodniacy nie będą mieli tutaj pola do popisu. Pozostawiono jedynie możliwość uprawiania sportów bezgłośnych, korzystających z siły mięśni lub wiatru. Nie jest niczym niezwykłym zobaczyć tutaj tnących taflę jeziora kajakarzy, czy połyskujących w słońcu żagli jachtów różnego typu.
Jezioro Karsińskie, Brda, Jezioro Długie i Jezioro Witoczno, a także pobliskie Jezioro Charzykowskie, które dzięki mostowi zwodzonemu w Małych Swornegaciach stanęło przed żeglarzami otworem. Od teraz kaszubskie jeziora mogą śmiało konkurować z akwenami mazurskimi. Co prawda nie jest to jeszcze ta skala żeglarstwa, co w krainie wielkich jezior, ale z roku na rok łaknących spokoju żeglarzy przybywa.
Wpływ na rozwój żeglarstwa na okolicznych jeziorach ma oczywiście, oprócz już wspomnianych zalet, infrastruktura. Ta polepsza się z roku na rok. Coraz więcej jest przystani o europejskim standardzie. Możliwość czarterów jachtów i masa wypożyczalni wszelkiego sprzętu pływającego, zachęcają do skorzystania z oferty.
Spływy kajakowe Brdą i innymi kaszubskimi rzekami
Skoro wspomniałem wypożyczalnie sprzętu, to musicie wiedzieć, że tych jest tu mnóstwo. Dzięki nim kajaki, bo to głównie one czekają na chętnych, stały się symbolem Swornegaci. Poważnie! Kajaki można znaleźć tutaj wszędzie. Są tu kajaki dwuosobowe, jedynki, sit on top, turystyczne, wędkarskie, dmuchane i pewnie jeszcze wiele innych. Normalnie od wyboru do koloru.
Co ważne. Każda szanująca się wypożyczalnia daje możliwość wyboru tras, tak więc nie jesteśmy zmuszeni pokonywać ciągle tych samych szlaków wokół Swornegaci. Wystarczy tylko podejść do jednej z wypożyczalni lub odpowiednio wcześniej poszukać ofert na stronach internetowych i już można szykować się na wodną przygodę.
Na chętnych czekają kajaki zarówno na godzinę jak i na spływy jedno i kilkudniowe. W ofertach możecie znaleźć między innymi możliwość spływu Brdą, Zbrzycą, Chociną, Wdą, Gwdą i Wielkim Kanałem Brdy, które charakteryzują się niskim poziomem trudności, czy też szlaki trudniejsze, dla bardziej doświadczonych kajakarzy, jak te na rzekach Raduni, Łupawie, czy Czerwonej Strudze. Tam to już naprawdę trzeba się nagimnastykować.
Dobrą informacją jest to, że jak już zdecydujecie się na którąś z ofert, to niczym innym nie musicie się już martwić. Organizatorzy spływy dowiozą Was i kajaki na miejsce, po czym odbiorą po zakończeniu wyprawy.
Koszt wynajmu kajaka dwuosobowego to około 40 zł / dzień więc nie jest to jakieś ogromne obciążenie portfela.
Łowienie ryb na Brdzie i Jeziorze Karsińskim
Jezioro Karsińskie to naturalny zbiornik rynnowy, zajmujący powierzchnię 6,8 km2 , zasilany przez dwie rzeki Chocinę i Brdę. Czysta woda, zaliczana do klasy II, sprzyja tutejszej rybiej populacji. Można tutaj znaleźć między innymi szczupaki chowające się w brzegowych zaroślach, leszcze, liny i bardzo dużą populację okonia. Co ważne dno jest w większości piaszczyste, od czasu do czasu pokryte kamieniami. Warto więc łowić przy brzegu, tam gdzie rosnąca roślinność daje naturalne schronienie rybom.
Nie polecam jednak łowienia w okolicy wioski, bo jednak duże nasilenie ruchu turystycznego i powodowanego przez wczasowiczów hałasu skutecznie zniechęcają do połowów. Myślę, że każdy amator wędkarstwa znajdzie tutaj dla siebie kawałeczek jeziora, gdzie odpocznie i przy okazji złowi coś na kolację.
Połamania kija!
Koszt zezwoleń wędkarskich i gdzie je kupić
| Okres | 2 wędki z brzegu | 2 wędki z łodzi od 26.05 | spinning z brzegu | spinning z łodzi od 26.05 | Łowiectwo podwodne |
| Do 1-mca | 58,- | 168,- | 168,- | 273,- | 273,- |
| Do 2 tygodni | 44,- | 123,- | 123,- | 209,- | 209,- |
| Do 1 tygodnia | 30,- | 103,- | 103,- | 170,- | 170,- |
| 3 dni | 26,- | 71,- | 71,- | 104,- | 104,- |
| 1 dzień | 13,- | 30,- | 30,- | 53,- | 53,- |
Pełen wykaz cen znajdziesz na stronie Gospodarstwa Rybackiego w Charzykowach
Zezwolenia można nabyć w dwóch sklepach we wiosce.
Szlaki rowerowe i piesze w pobliżu Swornegaci
Nie tylko wodniacy w Sworach będą czuli się jak w siódmym niebie. Także piesi i rowerzyści będą mieli okazję rozwinąć tutaj skrzydła. Okoliczne tereny są wręcz naszpikowane ścieżkami i szlakami rowerowymi.
Tą najbardziej znaną trasą, o której z pewnością jeszcze nie raz napiszemy, jest Kaszubska Marszruta. Jet to połączony system szlaków rowerowych o długości ponad 200 km (i nie jest to ostateczny wynik, bo nowe trasy powstają jak grzyby na deszczu). Warto więc jadąc w te tereny zabrać ze sobą rowery, a jeżeli nie macie możliwości, to chociaż jakieś wypożyczyć. Potem tylko zaopatrzyć się w dobrą mapę, spakować prowiant, zmierzyć siły na zamiary i wyruszyć przed siebie.
Jedną z naszych ulubionych tras jest ta prowadząca ze Sworów przez Owink, brzegiem Jeziora Karsińskiego z ukoronowaniem w postaci Dębu Bartusia. Tutaj można odpocząć, a nawet zrobić sobie leśny piknik, bo miejsce jest dobrze przygotowane. Znaleźć tu można zadaszony domek, ogromny stół i ławki. Wielokrotnie, nawet w okresie wczesnej wiosny, mieliśmy okazję spotykać biesiadujących turystów.
Stąd można wrócić drogą okrężną przez Małe Swornegacie, lub wybrać się w dalszą trasę. Warto spojrzeć przed wyjazdem na mapę i zaplanować dokładnie trasę, tak by nie błądzić bez celu.
Paintball, quady i inne fajne zabawy
Jeżeli jesteś osobą aktywną i nudzi Cię monotonne wpatrywanie się w spławik, masz dość już kajaków i odmoczyły Ci się stopy od ciągłych kąpieli, to może czas zaszaleć? W Swornegaciach znajdziesz całkiem sporo atrakcji powodujących, że krew zacznie szybciej krążyć w żyłach.
Osobiście uważam, że nie ma nic przyjemniejszego, niż wpakowanie kulki wypełnionej farbą w korpus przeciwnika. Ta kolorowa mgiełka oznaczająca wyeliminowanie „wroga” z pola walki, to coś, co w paintballu lubię najbardziej. Pola do gry w paintball, jakie znajdziecie w okolicach, a jest ich kilka, charakteryzują się zróżnicowanym terenem. Część z nich symuluje po prostu walkę w lesie i powiem Wam, że to jest to. Trafić schowanego za konarem daje niemałą satysfakcję.
Koszt zabawy w paintball uzależniony jest od ilości kul:
- 200 kulek kosztuje 70 złotych,
- 300 kulek kosztuje 90 złotych,
- 500 kulek to koszt 120 złotych.
Oprócz strzelanek można także pokusić się na rajd quadem po leśnych ostępach. Oczywiście wszystko w ramach obowiązujących przepisów, na specjalnie przygotowanych trasach. Wszak trzeba pamiętać, że Swornegacie graniczą z Parkiem Narodowym Bory Tucholskie i nie jest mile widziane, a wręcz jest nielegalne, wjeżdżanie potężnymi maszynami do lasów na dziko.
Koszt wynajmu quada – 15 minut 50 zł; 1 godzina 110 zł.
Co innego wjechać na szlak na koniu. Ten czterokopytny pojazd napędzany owsem, jest alternatywą dla kopcących silników i co najważniejsze nie hałasuje ? Jak dobrze rozejrzycie się za ofertami okolicznych gospodarstw agroturystycznych, to na pewno znajdziecie takie z własnymi stadninami.
Zbieranie grzybów w okolicznych lasach
Dobrą informacją dla turystów przyjeżdżających na grzybobranie, jest fakt, że w okolicznych lasach już od czerwca zaczynają pojawiać się grzyby (o ile nie ma suszy). Szczególnie ciekawe miejsca można znaleźć w okolicach Zani, gdzie można znaleźć całkiem sporo pysznych grzybowych okazów. Jednak nie oznacza to, że kosze zapełnimy tyko w tamtych okolicach. Lasów tu dostatek i każdy znajdzie dla siebie „dziewiczą” miejscówkę.
Kurki, prawdziwki, sowy (kanie), a w okresie jesiennym podgrzybki czy gąski, to tutaj w zasadzie norma. Wystarczy przedreptać leśnymi ostępami kilka kilometrów, przy okazji nawdychać się świeżego powietrza i sukces murowany.
Swornegacie i Kaszubski Dom Rękodzieła Ludowego imprezy po kaszubsku
Kaszubski Dom Rękodzieła Ludowego powstał w 2005 roku. Od tamtego czasu placówka wypełnia swoje zadania dotyczące promocji kaszubskiej kultury. Tutaj dowiecie się praktycznie wszystkiego o życiu Kaszubów. O ich przyzwyczajeniach, historii i tradycjach. Także tutaj będziecie mogli doświadczyć na własnej skórze tradycyjnych sposobów wyrobów wikliniarskich, czy wypieku chleba naturalnymi sposobami, który smakuje jak nigdzie indziej.
W pięknym budynku, zaprojektowanym zgodnie z tradycjami kaszubskimi, znajdziecie tez stałe wystawy pokazujące narzędzia użytku codziennego, które pomagały ludziom z okolic żyć i funkcjonować na przestrzeni wieków.
Jak by tego jeszcze było mało, w okresie letnim organizowane są tutaj spotkania z kulturą kaszubską. Praktycznie co tydzień można tutaj posłuchać kapel kaszubskich, bajarzy i innych artystów, którzy podzielą się z Wami swoją pasją. Przysłuchiwanie się kaszubskim pieśniom i zajadanie się domową drożdżówką, która od czasu do czasu rozdawana jest tutaj za darmo, stwarza naprawdę niezapomniany klimat.
Kaszubski Dom Rękodzieła Ludowego to także fajne miejsce, by nakupić ręcznie wykonanych, oryginalnych pamiątek z wakacji. Rzeźby i obrazy lokalnych artystów są w stanie upiększyć każdy zakątek domowego zacisza. Wystarczy wysupłać trochę grosza i już możemy cieszyć się niepowtarzalnym dziełem sztuki.
Adres: Ul. Swornegacie 31 – 89-608 Swornegacie
Swornegacie atrakcje i ciekawe miejsca w okolicy
Jeżeli atrakcje, które opisaliśmy Tobie nie wystarczają i korci Cię by jeszcze zobaczyć coś innego, to nic straconego. Okolice Swornegaci są pełne ciekawych miejsc do zobaczenia. Wystarczy tylko wsiąść na rower, hulajnogę czy skorzystać z samochodu i już możemy znaleźć się w zupełnie innych, ciekawych turystycznie miejscach.
Poniżej znajdziecie kilka propozycji, które powinny zaspokoić gusta najbardziej wybrednych turystów. Kilka z nich już opisaliśmy na Naszych Szlakach, tak więc nie krępujcie się i czytajcie śmiało (wystarczy tylko kliknąć). To nic nie kosztuje ?
Charzykowy wieś nieopodal wsi Swornegacie leżąca nad Jeziorem Charzykowskim
Praktycznie wszystkie miejscowości położone nad jeziorami są nastawione na obsługę ruchu turystycznego. Funka, Bachorze, Małe Swornegacie zawsze są latem oblegane przez złaknionych spokoju ludzi. Na każdym kroku malutkie domki i namioty, w których baraszkują i młodzi i starzy.
Jedynie Charzykowy odbiegają troszeczkę od reszty. Jest to największa wioska turystyczna w tych rejonach, gdzie spokoju nie doświadczycie.
Panuje tutaj typowy turystyczny tumult. Czuć zapach pieczonej pizzy, słychać dźwięki elektronicznego cymbergaja i brzdęk stukających się butelek piwa. To w Charzykowach odbywają się najgłośniejsze imprezy w amfiteatrze.
To także tutaj jest największa plaża, na które w gorącym słońcu wyleguje się połowa mieszkańców Chojnic. Prędzej czy później na pewno tu zawitacie, by troszkę poszaleć!
Chojnice Brama Pomorza
Chojnice to miasto położone na granicy Parku Narodowego Borów Tucholskich. Warto tutaj przyjechać z kilku powodów. Po pierwsze jest to jedno z najpiękniejszych miast na Pomorzu. Mówię zupełnie poważnie. Stare miasto z pięknie odnowionymi kamienicami zachęca do powolnych spacerów z historią w tle.
Po drugie jak jeszcze będziecie mieli mało przyrody, to warto wpaść do Parku Tysiąclecia, który w roku 2012 zdobył tytuł, za najlepszą modernizację roku, a w 2014 zajął pierwsze miejsce w konkursie Zielone Miasta – w stronę przyszłości. Do tego dodajcie całkiem ciekawe zabytki, nie najgorsze muzeum, eksperymentarium dla dzieciaków i powód, dla którego warto odwiedzić Chojnice, na pewno się znajdzie.
Muzeum Przyrodnicze w Chocińskim Młynie
Muzeum Przyrodnicze Parku Narodowego Bory Tucholskie to stosunkowo nowa atrakcja w okolicach wsi Swornegacie, ale zwiedzania, mimo niezbyt dużej ekspozycji, jest całkiem sporo. Wszystko za sprawą świetnie przygotowanej trasy multimedialnej, którą zwiedzamy z audio przewodnikiem. Dzięki takiemu zabiegowi i wykorzystaniu lektora podczas naszej wycieczki nie lecimy na złamanie karku po kolejnych wystawach, tylko stajemy w milczeniu i słuchamy opowieści o Borach Tucholskich.
Okolice Chojnic atrakcje i ciekawe miejsca
Kilka ciekawych miejsc do zobaczenia znajdziecie w naszym artykule opisującym atrakcje okolic Chojnic. Można tutaj poczytać między innymi o Czartołomiu, gdzie można zobaczyć dawne zabudowania dworskie (tam Piotr z Madzią urządzali wesele).
Fojutowo kszubski park rozrywki
W ostatnich latach wieś Fojutowo przeszła ogromne zmiany i z zupełnie nieznanej kolonii borowiackiej, zmieniła się w kompleks, będący popularnym miejscem rozrywki dla okolicznych mieszkańców oraz licznych turystów z Polski i Europy.
Szeroka gama zajęć i zabaw, takich jak kort tenisowy, skansen czy plac szaleństw dla dzieci ze strefą dmuchanych zamków i parkiem linowym, zapewnią rozrywkę nawet najbardziej wymagającym i rozkapryszonym dzieciakom.
W tym czasie dorośli również nie będą się nudzić. W zajeździe czeka na nich wypożyczalnia sprzętu wodnego oraz rowerów. Po wszystkim można odpocząć w uroczym barze, zjeść kolację w stylizowanej na kaszubską modłę restauracji albo wybrać się na spacer brzegiem Wielkiego Kanału Brdy.
Skansen we Wdzydzach Kiszewskich
Jedną z kaszubskich atrakcji jest zdecydowanie skansen we Wdzydzach Kiszewskich. Mimo że jest on oddalony od Swornegaci o 70 kilometrów, to warto tutaj przyjechać. Dlaczego? Dlatego, że to właśnie tutaj można zobaczyć w całej okazałości, jak dawniej żyli mieszkańcy okolic. Swornegacie z Wdzydzami łączy drewniany kościół, który dawniej stał właśnie we wsi Swornegacie, a teraz uświetnia ekspozycje tutejszego skansenu.
Wyłuszczarnia nasion w Klosnowie
Kolejnym miejscem, które według nas warto zobaczyć to zabytkowa wyłuszczarnia nasion w Klosnowie. Ten zabytek, mimo że stuknęło mu już 107 lat, w dalszym ciągu pracuje pełną parą, pozyskując nasiona z szyszek na przyszłe nasadzenia lasów. Co ważne, by się tu dostać, należy najpierw umówić się telefonicznie, bo jest to zwykłe miejsce pracy.
Rezerwat Kamiennych Kręgów w Odrach i Leśnie
Kamienne Kręgi to temat, który szczególnie nas interesuje. Mamy po prostu hopla na punkcie dawnych miejsc mocy, które wykorzystywane były przez plemiona w tajemniczych obrzędach. Największy rezerwat kamiennych kręgów znajdziecie w Odrach niedaleko Czerska.
Jednak bliżej też można znaleźć ciekawe miejsce dawnych pochówków. Kamienne kręgi w Leśnie są równie urokliwe i o wiele mniej zatłoczone niż wcześniej wspomniane. Fajne miejsce na kilku dziesięciominutowy spacer.
Chociński Młyn
Tego miejsca najbardziej mi żal. Zawsze jak przejeżdżam tutaj, czy to samochodem, czy na rowerze to zatrzymuję się na moment, by spojrzeć na niszczejący młyn wodny. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu koło młyńskie pracowało aż miło, dzisiaj niestety niewiele już z niego pozostało.
Mimo dewastacji i coraz bardziej zapadającej się konstrukcji tartaku, w dalszym ciągu to miejsce jest po prostu piękne. Marzy mi się sytuacja, gdy w końcu ktoś zlituje się nad tym, jakże ciekawym zabytkiem i sypnie groszem, by podnieść go z ruiny. Do tego czasu nie pozostaje nic innego jak zamknąć oczy i wsłuchać się w szum opadającej wody, która zabierze nas w dawne czasy.
Piec Chlebowy w Widnie
Wiecie, jak z jednego paleniska zrobić atrakcję na cały powiat? Wystarczy pomyśleć i zorganizować święto pieczenia chleba, które odbywa się cyklicznie pierwszych dniach sierpnia. W małej miejscowości Widno położonej na północ od wsi Swornegacie zbudowano swego czasu piec chlebowy.
Wzorowano się na budowlach z dawnych lat, kiedy to zapobiegliwi mieszkańcy Kaszub stwierdzili, że palenisko lepiej trzymać (ze względów pożarowych) z dala od drewnianych domów pokrytych łatwopalną strzechą. I tak każdy szanujący się Kaszub stawiał piec we własnym ogrodzie, w którym wypiekał od święta pieczywo.
Dzisiaj pieców w obejściach już nie uświadczycie, dlatego takie miejsca jak te warto odwiedzić, by zobaczyć, ugnieść ciasto, wypiec samemu i w końcu skosztować chleba, który smakuje jak nigdzie indziej.
Zaborski Park Krajobrazowy i rzeka Chocina
Zaborski Park Krajobrazowy położony jest na kaszubskich Zaborach w południowej części Kaszub. Rozciąga się on na przestrzeni ponad 340 kilometrów kwadratowych w gminie Chojnice i w gminie Brusy. Jedną z wielu rzek, które przecinają park jest Chocina, najbardziej kręta i przez to najbardziej malownicza rzeczka parku.
Chocina, po kaszubsku Chòcënô, jest lewym dopływem rzeki Brdy. Nie jest to rzeka wybitnie długa (niecałe 40 km) i raczej w konkury z najdłuższymi polskimi rzekami nie ma co stawiać, ale wyróżnia się innymi walorami. Dolny odcinek rzeki, który zaczyna się w okolicy Niepszczołęgu zaczyna wić się jak poskręcana serpentyna.
Jeszcze większe zawijasy i zakrętasy zaczynają się na odcinku za Zieloną Chociną. Przez co Chocina może poszczycić się mianem jednej z najbardziej zakręconych rzek w Europie. Dochodzi nawet do takich sytuacji, że kajakarze płynący grupą, nagle patrzą na swoich towarzyszy, jak by Ci na „równoległym” torze płynęli w zupełnie innym kierunku.
Dolina rzeki Kulawy
Rezerwat Dolina Rzeki Kulawy powstał w roku 2009 z założeniem, że ma chronić cenne przyrodniczo torfowiska, źródliska i jeziora, których wspólnym mianownikiem jest rzeczka Kulawa. W tym celu wygospodarowano obszar składający się z dwóch części o łącznej powierzchni około 150 ha.
By dodatkowo zabezpieczyć walory przyrodnicze tego miejsca, wyznaczono otulinę rezerwatu o wielkości 350 ha. Dzięki temu zabezpieczono to miejsce dla przyszłych pokoleń, a my mamy możliwość pospacerowania po naprawdę ładnym i spokojnym Terenie.
Gdzie dobrze zjeść w Swornegaciach?
Ci, co czytają Nasze Szlaki zapewne już wiedzą, że lubimy dobrze zjeść. Dowodem na to niech będzie nasz kulinarny dział, w którym pokazujemy to, co nam najbardziej smakuje.
Dlatego i w tym artykule nie może zabraknąć kulinariów, na których myśl aż dostajemy ślinotoku. Co można zjeść w Swornegaciach? Oczywiście, że dania kaszubskie i ryby! Polecam w szczególności skosztować Ciszki kaszubskie, które troszkę przypominają placki ziemniaczane, lecz są robione z kaszy jęczmiennej i posypywane obficie okrasą z boczku.
Wybrane przepisy na lokalne potrawy, o które warto pytać podczas pobytu we wsi Swornegacie:
Oprócz wymienionych dań, które znajdziecie praktycznie w każdej restauracji, koniecznie trzeba spróbować ryb z tutejszych jezior. Najlepsze, według mnie, znajdują się niedaleko kościoła w malutkiej smażalni na tyłach lodziarni. Nie jest to może restauracja mogąca poszczycić się gwiazdkami Michellin, ale przecież nie o to chodzi. Jest tu po prostu świeżo i pysznie.
Jak Wasze podniebienia łakną innych smaków to polecam jeszcze Charzykowy i tutejszą zupę z raków, która miałem okazję nawet opisać. Niebo w gębie!
Swornegacie informacje i ciekawostki
- Gacie ze Swornegaci – oryginalna nazwa miejscowości, która przyjezdnym kojarzy się z bielizną, zaowocowała powstaniem regionalnego produktu. W Swornegaciach można zaopatrzyć się w prawdziwe, podszyte koronką, białe gacie produkowane według wzorów z XIX wieku. Podobno posiadają walory antykoncepcyjne. Jak dziewczyna, czy żona się w takowych pojawi się w sypialni, to automatycznie przechodzi ochota na igraszki ?
- Olimpijczyk ze Swornegaci – w 1928 roku brązowy medal Igrzysk Olimpijskich organizowanych w Amsterdamie zdobył urodzony w Sworach Bolesław Drewek. Ten wybitny wioślarz, oprócz wspomnianego sukcesu, na koncie miał też pięć tytułów Mistrza Polski w wioślarstwie. W czasach dzisiejszych pamięć o wybitnym sportowcu nie zaginęła. Corocznie na wodach jeziora Karsińskiego organizowane są regaty wioślarskie im. Bolesława Drewka.
- Powstaniec i fotoreporter – w 1916 roku w Swornegaciach urodził się Joachim Joachimczyk. Po kampanii wrześniowej w 1939 roku zamieszkał w Warszawie, gdzie został fotoreporterem Armii Krajowej. Podczas powstania warszawskiego nadal wykonywał swoją pracę dokumentując w szczególności działania, które miały miejsce w śródmieściu. Po kapitulacji ukrył klisze w piwnicy jednej z kamienic. Po zakończeniu wojny udało mu się odzyskać część ze zgromadzonych materiałów.
- Drewniany kościół ze Swornegaci – Jeszcze w latach 70 XX wieku w Swornegaciach można było uczestniczyć we mszy organizowanej w drewnianym kościele wybudowanym około 1700 roku. W roku 1980 postanowiono przenieść zabytek do skansenu we Wdzydzach Kiszewskich. Przenosiny zakończono w roku 1987. Teraz corocznie 4 lipca we Wdzydzach, w dzień kiedy poświęcono przeniesiony kościół, organizowana jest uroczysta msza oraz kiermasz sztuki sakralnej i odpustowej.
- Lipa napoleońska z Drzewicza – niedaleko Swornegaci w miejscowości Drzewicz, znajduje się kamień upamiętniający odpoczynek Napoleona Bonaparte pod rozłożystą lipą. Lipy niestety już nie ma, ale legenda pozostała. Czy tak faktycznie było? Tego już nie wiadomo. W sumie jak by zebrać opowiastki o tym, gdzie wypoczywał Napoleon w drodze na Moskwę, to okazało by się, że powinien mieć co najmniej kilku sobowtórów.
- Drewniana zabudowa Swornegaci – jeszcze w okresie międzywojenny większość domów w Swornegaciach była drewniana. Sytuacja się ta zmieniła podczas II wojny światowej, kiedy mieszkańców wysiedlono, a ich miejsce zajęli niemieccy żołnierze. Wtedy to na skutek ich nieostrożności wybuchł potężny pożar, który strawił praktycznie wszystkie budynki. Po wojnie dzieła zniszczenia dokończyły władze PRL, które postanowiły rozebrać ocalałe drewniane budynki, zastępując je betonowymi klockami.
