Zamek Marienburg stoi na szczycie góry w miejscowości Nordstemmen w Dolnej Saksonii.

Kraj związkowy Dolna Saksonia leży w północnej części Republiki Federalnej Niemiec, przy granicy z Holandią. Znaleźliśmy się tam przy okazji spotkania z dawno niewidzianymi przyjaciółmi. To właśnie oni opowiedzieli nam o atrakcjach tej części Niemiec i muszę przyznać, że wszystkie bardzo nam się podobały.

Jednym z miejsc, które szczególnie przypadło nam do gustu, jest romantyczny zamek Marienburg, stojący na wzniesieniu majestatycznie górującym nad okolicą. Dlaczego romantyczny? Cóż zbudowano go właśnie w tym celu. Zadbano, by przypominał średniowieczny zamek ze wszystkimi fikuśnymi detalami, ozdobami i całą otoczką, mającą na celu uczynić z budowli miejsce tak często opisywane przez bajkopisarzy.

Galeria fotografii podróżniczej

Zamysł udał się znakomicie, zamek Marienburg wygląda bardzo atrakcyjnie. Gdy stoi się w lesie, pod górą zamkową, aż chce się rozejrzeć z niepokojem w poszukiwaniu smoka, trolla czy innego stwora, mającego chrapkę na piękną, zamkniętą w jednej z czterech wież, księżniczkę.

Zameczek został zbudowany w stylu neogotyckim w roku 1886 i dziś uważany jest za jeden z najładniejszych obiektów tego stylu w Niemczech. Poza tym jest to miejsce najczęściej odwiedzane przez turystów w całej Dolnej Saksonii. Czy zamek Marienburg wart jest tego zaszczytnego miana? Już za chwilę to sprawdzimy.

Zwiedzanie Zamku Marienburg w Dolnej Saksonii

Co robić i co zobaczyć podczas wizyty w Hamburgu i Dolnej Saksonii

  • Wynajmij auto wygodnie i w dobrej cenie, by zwiedzać Dolną Saksonię sprawnie i bezpiecznie.
  • Znajdź hotel i ciesz się pięknem oraz atrakcjami Dolnej Saksonii.
Powered by GetYourGuide

Jeżeli masz nieco więcej czasu, który możesz poświęcić na zwiedzanie, proponuję byś na początek pojechał w kierunku miejscowości Adensen i zatrzymał się na którejś z lokalnych dróg. Obejrzysz wówczas zamek w pełnej okazałości. Wygląda to naprawdę uroczo i łatwo zrozumieć, patrząc z tej perspektywy, o co chodziło architektom i pomysłodawcom projektu.

Całe wzgórze porośnięte jest gęstym lasem, a zamek wyrasta z tej gęstwiny, sięgając strzelistymi wieżami w nieba. Wygląda to magicznie i pobudza wyobraźnię.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii.

Gdy uznasz, że widziałeś już dość, możesz ruszać dalej w kierunku wzgórza, by zwiedzić zamek.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii i parking przed zabytkiem

Jest kilka sposobów na to, by dojechać do zamku Marienburg. Pierwszym i zarazem najprostszym, jest zatrzymać się na leśnym parkingu nieopodal tej uroczej atrakcji turystycznej. Jeżeli masz status VIP’a możesz nawet wjechać na dziedziniec i z klasą zaparkować przy głównym wejściu. Jeżeli jednak nie jesteś słowny ani ważny, tak jak i my, pozostaje zostawić auto w lesie.

Innym sposobem na wyprawę do zamku, jest zaparkowanie auta przy jezdni u podnóża zamkowej góry i bardzo przyjemny spacer przez las na sam szczyt. Pamiętaj jednak, że te okolica to kraina rolników, a więc drogami poruszają się wielkie i ciężkie maszyny. Ustawa więc auto tak, by nikomu nie przeszkadzało. Ganianie z widłami za turystami należy tu wciąż do popularnych rozrywek.

Dolna Saksonia rowerowa stolica Niemiec

Jak przygotować rower do nowego sezonu

Jeżeli jesteśmy przy transporcie, to powinieneś wiedzieć, że Dolna Saksonia posiada najlepiej rozwiniętą sieć dróg rowerowych w całych Niemczech, a w Europie miejsc bardziej przyjaznych rowerzystom jest naprawdę niewiele. W Polsce sytuacja zaczyna się powoli zmieniać. Po Kaszubach można już bezpiecznie jeździć na dwóch kółkach, korzystając z Kaszubskiej Marszruty, ale są rejony, gdzie organizacja ruchu rowerowego to wciąż średniowiecze.

Dolna Saksonia może pochwalić się 13 tysiącami kilometrów szlaków rowerowych, które biegną w pobliżu większości dróg i można dojechać nimi niemal w każde miejsce. Ruch na ścieżkach rowerowych organizowany jest przez sygnalizację świetlną, specjalne ronda i mosty. Są tam też prawdziwe rowerowe autostrady, łączące większe miasta. Prawdziwy wzór do naśladowania.

Wracajmy jednak do zamku.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii dziedziniec i brama

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii.

Jak w każdym zamku, tak i w Marinburgu, pierwszym co zobaczysz, będzie wielka brama broniąca dostępu do wnętrza budowli. Poza wejściem z zębatą kratą dostępu do zamku broniła dawniej fosa, dziś zupełnie jednak pozbawiona wody. Wszystkie te zabezpieczenia są jedynie atrapami mającymi stworzyć atmosferę średniowiecznego zamczyska. W czasach gdy powstawał zamek, zwykły oddział piechoty wsparty kilkoma armatami, mógłby roznieść twierdzę w pył.

Po minięciu bramy wejdziesz na obszerny zamkowy dziedziniec. Od środka zamek wygląda nieco inaczej niż z zewnątrz. Budynki są nowocześniejsze, a podjazdy i pomieszczenia zostały pomyślane tak, by były funkcjonalne i wygodne dla mieszkańców.

W krużgankach rozmieszczono kasy biletowe, restaurację z całkiem dobrą kawą oraz wejście do sali bankietowej, na której można urządzać wesela w stylu średniowiecznego przepychu. To tutaj też znajduje się wejście do zamkowej kaplicy, no i oczywiście główne wejście do muzeum funkcjonującego wewnątrz zamku.

Co zobaczymy w muzeum zamkowym Marienburg

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii.

Zamek Marienburg wciąż znajduje się w posiadaniu rodziny książęcej, a dla zwiedzających udostępniono tylko część jego pomieszczeń. Reszta służy właścicielom jako mieszkanie podczas pobytu na zamku. O obecności rodziny książęcej informuje flaga z herbem książąt Hanoweru wywieszona na najwyższej z wież.

Zamek mieści w swym wnętrzu ponad 130 pokoi, przeróżnych komnat i pomieszczeń gospodarczych. Powstał on jako letnia rezydencja dla rodziny Wolfów, starej i zacnej dynastii władającej od wieków księstwem Hanoweru. Musiał więc spełniać wszystkie wymogi i oczekiwania przywykłych do luksusu arystokratów.

Jest tu więc ogromny hol ze stanowiskami dla służby, piękna jadalnia mogąca pomieścić dziesiątki gości oraz przepiękna biblioteka, podobno ulubione miejsce królowej Marii. Poza tym sypialnie dziecięce oraz ta najokazalsza; alkowa należąca do królowej. Jest też oczywiście sala balowa, galerie pełne obrazów i rzeźb, a także piękna i w pełni wyposażoną kuchnie z wieloma pomieszczeniami gospodarczymi. Za budynkiem głównym stoją stajnie i inne takie.

To właśnie podczas obcowania z przedmiotami użytku codziennego można poznać życie na dworze, zwyczaje i obowiązujące wówczas zasady. W kuchni znajdują się dawne naczynia, formy i dziesiątki garnków, rondli i patelni. Jeżeli będziesz wystarczająco uważny, to znajdziesz dawne przepisy i notatki zostawiane dla służby.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii.

Na jednej ze ścian wisi duża tablica, na której mieszkańcy zamku wieszali swoje życzenia dotyczące posiłków na najbliższe dni. Gdy któryś z domowników miał ochotę na Brühwürste z piwem, nie ma problemu, wieszał kartkę z zamówieniem i tyle.

Duże wrażenie zrobiła na mnie sala rycerska. Pełno tam broni, dawnych strojów i stalowych pancerzy rycerskich. Sąsiaduje ona ze wspomnianym wyżej dziedzińcem, na którym urządzano turnieje, mające przypominać te średniowieczne. Dziś na dziedzińcu organizowane są koncerty i przedstawienia teatralne, a w sali rycerskiej urządza się wystawy poświęcone historii księstwa Hanoweru, rodu książąt hanowerskich oraz samego zamku Marienburg.

Wszystkie udostępnione dla turystów pomieszczenia są w pełni wyposażone. Większość mebli i sprzętów jest oryginalna lub zastąpiona dokładnymi kopiami oryginałów.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii i jego historia

No i w końcu przechodzimy do mojego ulubionego działu; Historia zamku Marienburg.

Zamek Marienburg zbudowany został tak, by pasował do romantycznych, średniowiecznych opowieści i legend. Jednak jego romantyzm nie wynika jedynie z kształtu murów czy uroczych wież wystających ponad gęsty, otaczający zamek las. Powstanie Zamek Marienburg i jego historia są równie romantyczne, jak jego wygląd.

Król Jerzy V Hanowerski bezgranicznie kochał swoją żonę Marię. Ludzie mawiali, że nie było takiej rzeczy, której by dla niej nie zrobił. Gdy więc królowa wspomniała mu pewnego wieczoru o tym, że marzy jej się zamek jak z powieści, które namiętnie czytywała, król wziął sobie to do serca.

Rodzina właścicieli zamku Marienburg.

Na czterdzieste urodziny królowa otrzymała w podarunku od męża ziemie leżące na wzgórzu, które na jej cześć nazwano Marienburg. Na szczycie góry miał powstać zamek, dokładnie taki jak wymarzyła sobie Maria. Zamek ten, stać się miał letnią rezydencją dla królowej, a także spektakularnym dworem rodziny królewskiej.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii i rozpoczęcie jego budowy i dalsze dzieje

Rodzina właścicieli zamku Marienburg. Widok na pola wokół zamku.

Budowa ruszyła w roku 1858 i zakończyła się po ośmiu latach. Prace na zamku powierzono architektom, którzy całkiem sprawnie poradzili sobie z budową. Niestety nigdy nie udało się dokończyć przedsięwzięcia. Na przeszkodzie stanął konflikt księstwa Hanoweru z Prusami, których wojska zajęły okoliczne ziemie i sam zamek. Król emigrował do Austrii, a niebawem dołączyła do niego cała rodzina.

Zamek Marienburg wrócił w ręce książąt hanowerskich dopiero po zakończeniu II Wojny Światowej. Dziś jego właścicielem jest tytularny król Hanoweru Ernest August V Hanowerski i Jego żona, księżna Hanoweru, która z domu jest także księżniczką Monako. To właśnie Ernest August przekazał część zamku na muzeum i udostępnił je turystom. W pomieszczeniach zebrano pamiątki po rodzinie oraz historię księstwa.

Oficjalnie mówi się, że zamek zmieniono w muzeum, by promować historię rodu i księstwa Hanoweru. Jednak plotka głosi, że stary ród Welfów, do którego należy rodzina królewska, boryka się ze sporymi problemami finansowymi. Pogłoski te może potwierdzać fakt, że w 2005 roku zorganizowano aukcję dzieł sztuki pochodzących z zamku Marienburg. Sprzedano wówczas wiele dzieł takich jak obrazy, historyczne mundury i stroje dworskie.

Na aukcję wystawiono też biżuterię, broń i zabytkowe meble. Do końca nie wiadomo jaką kwotę uzyskano podczas aukcji, gdyż część odbywała się w tajemnicy gdzieś w piwnicach zamku. Mówi się o kwocie ponad 40 milionów euro, ale suma ta mogła być wiele większa. Rodzina twierdziła, że sprzedano jedynie niepotrzebne nikomu szpargały zalegające na strychach zamku, lecz znawcy sztuki nie do końca się z tym zgadzają.

Oliwy do ognia dolał obecny książę Hanoweru, proponując władzom kraju związkowego Dolna Saksonia, sprzedaż zamku za symboliczną kwotę 1 euro. Powodem jest konieczność wykonania wielu bardzo skomplikowanych napraw i remontów wnętrza zamku. Okazało się, że pomimo okazałego wyglądu i niezłej prezencji, budynek jest w bardzo złym stanie technicznym. Rodzina wydała na najpotrzebniejsze prace wiele milionów, a potrzeby są znacznie większe.

Sala rodzinna w zamku Marienburg.

Nie wiadomo jednak czy sprzedaż zamku Marienburg dojdzie do skutku. Mentor rodu Ernest August V, który w roku 2004 przekazał zamek w podarunku synowi, teraz darowiznę wycofał, gdyż nie zgadza się na sprzedaż siedziby rodowej. Pozostaje mieć nadzieję, że sprzeczki i niesnaski w rodzinie książęcej nie zaszkodzą tej niezwykłej i pięknej budowli, dumnie zdobiącej pełną pól i lasów Dolną Saksonie.

Zamek Marienburg w Dolnej Saksonii fakty, informacje i ciekawostki

  • Ród Welfów, do których należy obecnie zamek Marenburg, jest gałęzią rodziny książąt hanowerskich. Jest to najstarszy ród książęcy w Europie.
  • Dynastia Welfów przez wieki rządziła nie tylko księstwem Hanoweru. Aż do początku XX wieku jej przedstawiciel władał Wielką Brytanią.
  • Księstwo Hanoweru wchodziło w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.
  • Zamek Marienburg jest jednym z niewielu zamków, który nie powstał na fundamentach starszej budowli. Zbudowano go dosłownie od zera.
  • Budowę zamku rozpoczęto w roku 1858, a zakończono w roku 1867. Zaprojektowano go w popularnym wówczas stylu neogotyckim. Dziś zamek Marienburg uważany jest za najważniejszy zabytek neogotycki w Niemczech.
  • Nazwa zamku Marienburg nadana została na cześć małżonki króla Jerzego V Hanowerskiego.
  • Budowa zamku szybko przekroczyła przewidziane koszty i coraz bardziej się przeciągała. W trakcie budowy wprowadzano wiele zmian i poprawek. Dochodziło do tego, że rozbierano części budowli, by przystosować ją do nowych pomysłów. Również ukształtowanie terenu nie pomagało w utrzymaniu przewidywanych kosztów.
  • Ostatecznie budowlę ukończył architekt żydowskiego pochodzenia, wywodzący się z Wrocławia Edwin Oppler.
  • Przez konflikt z Prusami zamek nie został dokończony. Brakuje części jednego ze skrzydeł, a wieża, która wieńczy owo skrzydło, pozbawiona jest dachu.
  • Konflikt zbrojny doprowadził również do tego, że jego właściciele w zasadzie nie mieli okazji w nim pomieszkać. Król Hanoweru został wygnany do Austrii, a królowa spędziła w zamku Marienburg zaledwie kilka miesięcy.
  • Zwiedzając Dolną Saksonię, warto pomyśleć o wycieczkach rowerowych. Przez okolicę przebiega wiele wygodnych szlaków dla jednośladów. W całej Dolnej Saksonie jest ich aż 13 tysięcy kilometrów.

Przydatne informacje i linki

  • Adres: Marienberg 1, 30982 Pattensen
  • Godziny otwarcia: Zamek otwarty jest od wtorku do niedzieli od godziny 10:00 do 18:00.
  • Ceny biletów: Bilet dla osoby dorosłej kosztuje 12,50 euro. Dzieci płacą 9,50 euro. (Ceny zmieniają się tak szybko w obecnych czasach, że traktuj powyższą informację jako wskazówkę, a nie pewnik).
  • Wirtualna wycieczka po zamku Marienburg
  • Strona oficjalna zamku

Angielska wersja językowa