Kto lubi gołąbki ręka w górę! Widzę, że nas, nienasyconych gołąbkożerców,  jest na Naszych Szlakach całkiem sporo.

W sumie nie ma się czemu dziwić, bo jak nie lubić smaku tej chrupiącej kapusty, wypełnionej pysznym farszem,  zanurzonej w słodkawym sosie pomidorowym. Przecież to po prostu pyszne!

Jednak czy ktoś z Was wie,  skąd ta nasza narodowa chęć zawijania mięsnego farszu w liście kapusty? Specjalnie dla tych, co teraz przecząco kiwają głowami, pogrzebałem w dawnych zapisach i oto co udało mi się odnaleźć.

Gołąbki, czyli farsz zawijany w kapustę historia i pochodzenie


Gołąbki, które uważamy za jedno z naszych dań narodowych, także i w innych państwach zajmują wysokie miejsce na kulinarnych stronicach opasłych kucharskich książek.

Jak byście zapytali się w różnych częściach Europy, a nawet i świata, kto wymyślił to danie i które są najlepsze, to momentalnie rozgorzałaby wielka bitwa na noże i widelce. Odcięte kapuściane głąby turlałyby się po ulicach skąpanych w krwistoczerwonym sosie pomidorowym.

Gołąbki z mięsnym farszem w kapuście
Choć gołąbki są naszą, polską potrawą to podobne dania znaleźć można na stołach w wielu krajach świata.

Pierwsi odezwaliby się Grecy, którzy rzekliby, że to ich Dolmades były pierwowzorem dla innych, a reszta to marne podróbki. Egipcjanie nie byliby dłużni, krzycząc, że ich Mahshi są najlepsze i jedyne w swoim rodzaju. Cypryjczycy zacisnęliby pięści, słysząc te przechwałki, w końcu i oni mają jedyne oryginalne  gołąbki Koupepia.

Turcy zazgrzytaliby zębami i złowieszczo gestykulując dłońmi wskazywaliby swoje gołąbki, pieszczotliwie nazwane Sarma. Potem poszłoby już z górki. Do walki o uznanie ich gołąbka najlepszym na świecie stanęliby  jeszcze Ukraińcy, Rosjanie, Rumuni, Szwedzi, Duńczycy i Bóg wie kto jeszcze.

Przepis na tradycyjny chleb staropolski

Jednak nie ma co się martwić i rwać włosów z głowy. W końcu oni są wszyscy w błędzie, najlepsze gołąbki znajdziesz w zwariowanym kraju nad Wisłą.

I tego się trzymajmy.

Gołąbki skąd taka nazwa?


Ciekawostką jest to, że w dawniejszych czasach w liście kapusty, zawijano coś innego niż znany nam dzisiejszy farsz. Podobno na stołach bogatszych dworów lądowały faszerowane gołębie (znane wszystkim rynkowe ptaszyska).

Danie podłapały niższe warstwy społeczne, jednak z braku funduszy farsz pozbawiony był mięsa.  Rezolutni chłopi jednak nie byli w ciemię bici i z farszowym problemem poradzili sobie w ten sposób, że zamiast mięsa wykorzystali kaszę i ziemniaki.

Gołąbki tradycyjne zawijane w kapustę

Była to na tyle pyszna potrawa, że nawet zdobyła wigilijne stoły, nie biorąc przy tym jeńców.


Gołąbki zmieniały się wraz z upodobaniami


Danie ewoluowało wraz z upływającym czasem. Po ptaszyskach zawijanych w liście kapusty pozostała jedynie nazwa, którą używamy do dzisiaj. Farsz ziemniaczano-kaszany także ustąpił mięsno-ryżowemu wypełnieniu i w takiej formie gołąbki dzisiaj co rusz zdobywają podniebienia i żołądki Polaków. 

Takie też postaramy się upichcić. Mam nadzieję, że podążycie naszym szlakiem i dacie się owładnąć gołąbkowej ekstazie. Zaczynajmy gotować!

Przepis na tradycyjne gołąbki w sosie pomidorowym


 Jest wiadome, że by sobie coś pysznego ugotować, to najpierw należy się odpowiednio przygotować. Do zrobienia pysznych gołąbków w sosie pomidorowym  potrzebne nam będą odpowiednie składniki:

Składniki do gołąbków tradycyjnych


  • Mięso mielone wieprzowe z łopatki – 0,5 kg,
  • ryż biały – 100 g (1 paczka),
  • sól, świeżo mielony pieprz, papryka słodka w proszku, majeranek,
  • średnia główka kapusty białej (najlepiej smakuje młoda),
  • Jeżeli lubicie, możecie do farszu dorzucić podsmażonej cebuli.

Składniki potrzebne do zrobienia sosu pomidorowego podawanego z gołąbkami


  • Masło – ¼ kostki,
  • mąka pszenna – 3 łyżki,
  • bulion drobiowy – 2 szklanki,
  • koncentrat pomidorowy – 1 słoiczek,
  • sól, pieprz i cukier.

Przygotowanie farszu do gołąbków tradycyjnych


Pierwszym krokiem jest ugotowanie ryżu w osolonej wodzie (nie może być rozgotowany). Następnie wystudzony ryż mieszamy z mięsem mielonym. Masę przyprawiamy solą, pieprzem, papryką i majerankiem według własnego uznania (my dodajemy troszkę więcej pieprzu, gdyż gustujemy w smakach bardziej pikantnych).

Farsz do gołąbków w kapuście

W międzyczasie gotujemy główkę kapusty w dość dużym garnku, uprzednio wycinając głąb. Gotujemy około 3 minut i zdejmujemy pierwszą warstwę liści. Pamiętajmy, że liście muszą być tak ugotowane, aby nie rozpadły się podczas zawijania. Po ugotowaniu i wystudzeniu czeka nas najtrudniejszy etap – zawijanie!


Zawijanie gołąbków


Rozkładamy liście kapusty na płaskiej powierzchni (jeżeli liście posiadają jeszcze jakieś twarde elementy głąba, to je usuwamy). Następnie nakładamy farsz i zawijamy. Robimy to w ten sposób, że boczną część liści zawijamy do środka, po czym rolujemy całość.

Tak przygotowane gołąbki wkładamy do sosu pomidorowego i gotujemy (który zaraz przygotujemy)


 Przygotowanie sosu pomidorowego


Rozpuszczamy masło na patelni i dodajemy mąkę, ciągle mieszając. Następnie dolewany do zasmażki bulion drobiowy (nadal ciągle mieszamy, tak by nie powstały grudki). Do tak przygotowanej, aksamitnej masy dodajemy koncentrat pomidorowy i przyprawiamy wedle uznania.

Sos pomidorowy do gołąbków w kapuście

My, jak się już zorientowaliście, gustujemy w ostrzejszych przyprawach. Tak więc i ten sos delikatnie podkręcamy pieprzem. Oprócz tego dodajemy sól i odrobinę cukru do smaku.

Sos nie może być zbyt gęsty, ponieważ musimy zalać nim gołąbki i całość razem gotować.  Do rozcieńczenia zbyt gęstego sosu używamy bulionu w innym przypadku, przypalimy potrawę.

Gołąbki w sosie pomidorowym na patelni
Gołąbki zamoczone w sosie pomidorowym.

Do gotowania gołąbków najlepiej służy garnek o grubym dnie, my wykorzystujemy do tego celu woka (pasują idealnie).

Nasze Szlaki życzą smacznego!