Druidyzm, tak obecnie została nazwana pogańska religia Celtów. W społeczności Celtów można było wyróżnić trzy najwyższe kasty.

Bardowie

Złożona z poetów i śpiewaków, mających zadanie przekazywać tradycję historyczną.

Wieszcze (celtyckie filid)

Badacze przyrody posiadający spore zasobie wiedzy o świecie i wykonujący obrzędy ofiarne.

Druidzi

Najwyżsi rangą kapłani, posiadający wiedzę o ruchach gwiazd, świecie, ziemi i bogach. Studiowali oni przyrodę i filozofię moralną.

Postaram się tutaj zająć trochę druidami, chociaż mówiąc o jednych nie można nie mówić o drugich. Te informacje są raczej nie do udowodnienia i dlatego zalecam przeczytanie i przemyślenie.

Druidzi byli duchową siłą Celtów, na początku plemion związanych ze sobą tylko religią, językiem czy kulturą. W późniejszych czasach można już zacząć mówić o państwowości Celtów. Wiedza druidów była potężna od zasad geometrii, astrologii po znajomość sił natury.

Znali oni cykliczny obieg ziemi, pory roku, pory siewów i zbiorów. Dlatego też ich rola w plemionach celtyckich była taka duża. Wiemy z badań archeologicznych, że wcześni Druidzi byli ludźmi z bardzo rozwiniętą filozofią i religią. Byli rozsiani po całym świecie. Budowali święte miejsca, potężne megalityczne budowle, które w dniach dzisiejszych znajdujemy w różnych częściach świata.

Najbardziej Druidzi zasymilowali się z plemionami Celtów i wtedy właśnie nastąpił wielki rozwój Kultury Celtyckiej w Brytanii oraz dzisiejszej Francji. Celtyccy Druidzi w Europie, wierzyli, że korzenie wiary i religii są w Brytanii i posyłali młodych adeptów przez kanał na wyspy brytyjskie z Gali w celacelu przekazania wiedzy, nauki, doktryn, wierzeń i …… magii w miejscu ich powstania.

Druidzi byli naukowcami oraz nauczycielami dawnych religii

To dotyczyło wszystkich nowych adeptów Druidyzmu. Nie ma żadnych opisów w jaki sposób następowała rekrutacja młodych adeptów, ale jestem skłonny uwierzyć w prawo niespodzianki, opisanego w doskonałej powieści Andrzeja Sapkowskiego, Saga o Wiedźminie. Mogli oni również zwyczajnie porywać lub kupować dzieci.

W doktrynach Druidów można znaleźć elementy religii z Indii, mędrców z Sumeru czy egipskich kapłanów. Podobnie i tu można wyłączyć dwie sfery, cielesną i duchową (egzosfera i ezosfera). Praktykowali oni swoje rytuały w Wielkiej Brytanii i Galia, ale ich religia została wniesiona do znacznie większej doskonałości w kraju, w którym Isle of Anglesey była centrum i sercem ich praktyk religijnych.

Starożytni Druidzi byli jednymi z najbardziej uczonych ludzi tamtych czasów. W czasie ich nauk, byli przygotowywani do pełnienia funkcji kapłańskich, nauczycielskich, parlamentarnych, sądowniczych czy lekarskich. Poznawali oni arkana chemii, astronomii, muzyki, teologii i filozofii na takim samym poziomie jak uzdrowicielstwa, ziołolecznictwa, wróżbiarstwa czy magii.

W sprawach religii prawa i szkolnictwa ich władza była absolutna. Głównymi założeniami „druidyzmu” była wiara w Najwyższą Moc Wszechświata oraz w nieśmiertelność duszy. Trójetapowa nauka w kierunku nauczania artystycznego i duchowego trwała 20 lat (jak twierdził Cezar).

Co oznacza słowo Druid

Słowo druid, pochodzi ze słowa dru – dąb. Było to święte drzewo (podobnie jak dla Słowian), ale również można znaleźć w języku Gaelic słowo Driudh co oznacza mądry lub mag.

Świątynie druidów, w których palił się święty ogień, najczęściej były budowane na wzniesieniach, wierzchołkach pagórków czy w dębinach. Ołtarz składał się z trzech pionowo ustawionych kamieni, a na nim była położona kamienna płyta w taki sposób, że tworzyły się pod nim małe komory. Ołtarz ten zwany był ołtarzem regeneracji i wykorzystywany był podczas inicjacji.

Caer Sidi mityczna forteca Druidów

Caer Sidi to mityczna forteca z „innego świata”, z której pochodziła cała wiedza druidów składała się z wielu budynków, różnego przeznaczenia i różnych wymiarów. Koło świątyni znajdowały się pasaże, komnaty, łaźnie. Większość była ukryta pod ziemią. Miejsce to było opisywane w walijskich poematach. Jednym z nich jest przetłumaczony z celtyckiego na angielski przez Williama F. Skene, w 1868 roku Song Before the Sons of Llyr.

Complete is my chair in Caer Sidi,
No one will be afflicted with disease or old age that may be in it.
It is known to Manawyd and Pryderi.
Three utterances, around the fire, will he sing before it,
And around its borders are the streams of the ocean.
And the fruitful fountain is above it,
Is sweeter than white wine the liquor therein.
Innym jest The Raid on the Otherworld (poem 30, ibid.):
I will praise the sovereign, supreme king of the land,
Who hath extended his dominion over the shore of the world.
Complete was the prison of Gweir in Caer Sidi,
Through the spite of Pwyll and Pryderi.
No one before him went into it.
The heavy blue chain held the faithful youth,
And before the spoils of Annwvn woefully he sings,
And till doom shall continue a bard of prayer.
Thrice enough to fill Prydwen, we went into it;
Except seven, none returned from Caer Sidi.

W opisach Caer Sidi można znaleźć wiele podobieństw z egipskim Wielkim Labiryntem.

Druidyzm obejmował idee religijne i filozoficzne z uwzględnieniem astronomii. Ich najwyższe bóstwa Wielki Ojciec (Hu) i Wielka Matka (Donn) wykazują podobne cechy egipskiego Ozyrysa i Izis, Bachusa i Ceres czy innych najwyższych bóstw innych starożytnych cywilizacji. Personifikacja tych dwóch istot składała się na przyczynę życia na Wielkiego Ducha.

Aż prosi się tu cytat z Księgi Rodzaju rozdział 1(26)

A wreszcie rzekł Bóg: Uczyńmy człowieka na nasz obraz podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi! Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę.

W czasach Druidów rok dzielił się na dwa okresy – letni i zimowy. Druidami mogli być zarówno mężczyźni jak i kobiety. Największe sanktuarium Wielkiej Matki wg. Tycjana znajdowało się na wyspie w gaju dębowym.

Wiedza o Druidach pochodząca z dawnych ksiąg

Z irlandzkich rękopisów najwcześniejszym i najważniejszym jest „Księga Dun Cow„, która jest w posiadaniu Królewskiej Akademii Irlandii. Zachowano w nim romanse w odniesieniu do Starych Bogów i bohaterów Irlandii i stanowią one starożytne źródła irlandzkiej prehistorii. Suplementem do „księgi”, który znacznie uzupełnia wiedzę jest „Book of Leinster„, która datowana jest mniej więcej na te same czasy. Inne opracowania to włączając „Book of Invasions” ,”The Book of Ballymote„, „The Yellow Book of Lecan” oraz „Books of Lecan and Lismore„. Niestety wiele z tych książek zachowało się jedynie we fragmentach.

Jedna z ksiąg, która nigdy nie była publikowana, a znajduje w prywatnych rękach, jest „Trzynaście skarbów i Dwanaście kluczy”. Zawiera ona nauki Dynion Mwyn oraz „Manuskrypt rodziny Llewelyn” wykorzystywany do dziś w naukach bardów – neo druidów.

Wyspa Anglesey w Walii
Wyspa Anglesey w Walii pełna jest śladów po dawno minionych dziejach. Wystarczy spacer by odszukać kilkuset letnie artefakty i dawne budowle.

Posejdonios z Apamei – Posejdonios z Rodos urodzony ok. 140-130 p.n.e. – zmarł ok. 50 p.n.e. grecki filozof, astronom, geograf, historyk i badacz kultury, wyznawca stoicyzmu. Nauczyciel Cycerona. W studiach nad religią, kulturą i wychowaniem używał pojęć przyrodniczych. Daje nam wgląd w Filozofię i wierzenia Druidów. W swojej pracy „Historia”, złożonej z 23 ksiąg przedstawia szczegółowy opis Druidyzmu.

Ponieważ wiadomo, że Posejdonios mieszkał przez pewien czas w południowej Galii można przypuszczać, że materiały zebrane przez niego wśród Celtów, a w szczególności wśród Druidów, posłużyły mu do napisania tego dzieła. Niestety jego „Etnografia Celtów” nie zachowała się do czasów dzisiejszych, a wiemy o niej tylko z cytatów zaczerpniętych przez innych autorów, między innymi z prac Strabona (grecki geograf, historyk i podróżnik, który urodził się ok. 63 p.n.e. w Amasei w Poncie, dziś Turcja, a zmoarł ok. 24 n.e.).

Wyspa Anglesey u wybrzeży Walii

Anglesey to wyspa, na którą wybierałem się długi już czas i wybrać się nie mogłem. Jednak wszystko się zmienia, nawet marzenia czasami się spełniają. Dlaczego tak bardzo chciałem tam jechać? Ano dlatego, że tropiąc Celtów, a właściwie Druidów natrafiłem na ślad tej wyspy już dawno temu.

Anglesey lub Anglesea (w walijskim Ynys Môn) jest wyspą i hrabstwem w północno-zachodniej części Walii. Od stałego lądu oddzielona jest wąską cieśniną zwaną Menai Strait. Wyspa połączona jest z lądem na stałe za pomocą dwóch mostów. Starszym „Menai Suspension Bridge„, wybudowanym przez Thomasa Telforda w 1826 roku, jako połączenie drogowe i nowszym, dwukrotnie przebudowywanym „Britannia Bridge„. Ten drugi pozwala dostać się na wyspę drogą kolejową.

Historia Anglesey przez długi czas była powiązana z historią druidów. W 61 roku n.e. rzymski generał Suetonius Paullinus postanowił złamać ich potęgę. Zaatakował wyspę i ostatecznie zniszczył celtyckie świątynie i święte groby. Niemal doszczętnie zniszczył ślady po Druidach.

Dlaczego tak bardzo zależało rzymianom na tej wyspie? Pewnie dlatego, że był to ostatni bastion obrony przed inwazją do zachodniej Europy. Wyspa stanowiła sól w oku najeźdźców, gdyż uważali oni, że mieści się na niej szkoła „terrorystów”, za których uważali Druidów. Wiedzieli też, że Druidzi mają wielki wpływ na cały celtycki świat i pomagają w walce o wolność i niepodległość. Sytuację tą opisuje rzymski historyk Publiusz Korneliusz Tacyt oraz sam Cesarz Neron.

Po Rzymianach wyspę najeżdżali Wikingowie, Sasi, i Normanowie. Dopiero jednak angielski król Edward I zdobył ją na dobre w XIII wieku. Môn „krowa” – jest walijską nazwą wyspy. Angielska nazwa jest prawidłową formą nazwy pochodzącej z języka staronordyjskiego i oznacza wyspę „Ongull„. Natomiast staro walijskie nazwy to „Ynys Dywyll” , czyli „Mroczna Wyspa” i „Ynys y cedairn” co oznacza „Wyspę dzielnego ludu„.

Rzymianie napisali bardzo mało o Druidach, a Druidzi o sobie jeszcze mniej. Do dziś nie została odnaleziona żadna książka spisana ręką Druida i nie wiemy z oryginalnych źródeł nic o ich wierzeniach, mitach, czy tradycji. Wiedza ta była przekazywana ustnie w pieśniach Bardów i legendach.

Łącznie napisano na temat Druidów w owych czasach, mniej niż 2000 słów. Z tego większość niezbyt wiarygodna, bo piszący najprawdopodobniej nigdy nie mieli okazji spotkać Druida. Najwcześniejszą wzmiankę o Druidach można znaleźć w zaginionym i znanym dziś jedynie z cytatów Diogenesa Laertiosa „Traktacie Arystotelesa o magii” z 330 r. p.n.e. Bardziej wiarygodnym źródłem jest młodsza o prawie 300 lat księga VI dzieła Juliusza Cezara „O wojnie galijskiej„.

Moja wyprawa na wyspę Anglesey

Moją wycieczkę, jak zwykle, zacząłem z problemami. Zawiódł nawet Norbert dotąd niezawodny. Ostatecznie na wycieczkę musiałem wybrać się sama. Jako, że nie lubię samotności jedynym rozwiązaniem było zabranie ze sobą mojego psa (a właściwie sukę owczarka belgijskiego Molinoi ). Zapakowaliśmy się do mojej Toyoty Avensis (oczywiście kombi, bo po złożeniu tylnych siedzeń spokojnie można było w niej spać). Gotowi byliśmy w bardzo wczesnych godzinach sobotniego poranka, a lało jak z cebra.

– Nie jest to najlepsza pogoda na wycieczkę – powiedziałem do Kory i ruszyliśmy – Przed nami prawie 300 mil.

Droga wiodła nas na wskroś wyspy, ze wschodniego na zachodnie wybrzeże Great Britain. Wielka Brytania (GB), a nie Zjednoczone Królestwo (UK). O tak, a gdzie wtedy jest różnica? Ot w składzie państw. Wielka Brytania to wyspa, na której leżą Walia, Szkocja i Anglia, natomiast UK to ta wspomniana wyspa plus Irlandia Północna. Wszystkie te państwa połączone są Unią. Ale dosyć o polityce tej młodszej, w głowie przez cały czas huczał mi ogień celtyckiego chramu, krzyki walczących adeptów sztuki Druidów z Rzymianami, a za oknem tylko zmieniały się obrazy.

Mapa wyprawy na wyspę Anglesey
Mapa wyprawy do Anglesey

– Ufff, 5 godzin w jedną stronę, wliczając w to półgodzinną przerwę, to trochę daleko. – Powiedziałem niby do siebie, niby do Kory, która spokojnie siedziała na siedzeniu pasażera ze swoją czarną kufą przyklejoną do szyby .

– Ale wiesz co? Mam nadzieję że nam nie zabraknie tego marcowego dnia. Szkoda że nie wybraliśmy się wcześniej, może byśmy zobaczyli jak w dzisiejszych dniach obchodzi się Imbolc?

Prowadziłem długi czas tą dziwną konwersację z psem, którego wygląd wskazywał na to, że wszystko rozumie tylko nie chce mu się odpowiadać. Przerwa trafiła się na na moście w Utoxetter, gdzie na szybkiego zrobiłem kilka zdjęć masońskich znaków na kamieniach, z których most został zbudowany, nim ruszyliśmy w dalszą drogę.

Masońskich? – Tak, masońskich. Mason to kamieniarz i każdy podpisywał swoją pracę swoim własnym znakiem. Strzałą, słońcem, trójkątem czy pentagramem. Wszystko po to by otrzymać zapłatę za swoją pracę.

Za oknami auta obraz zaczął się zmieniać, na drodze pojawiły się dwujęzyczne znaki drogowe, a przed autem nagle wyrosło wybrzeże.

– To już chyba blisko – Pomyślałem i zachłannie zacząłem łapać widoki zza przedniej szyby. Nagle zdałem sobie sprawę, że oprócz historii z czasów rzymskich, niewiele wiem na temat tej wyspy. Niestety, miałem przy sobie stary telefon i nie było dostępu do kopalni wiedzy jaką jest Google. Trudno, byle do przodu.


To co tam ujrzałem, możecie zobaczyć na poniższych zdjęciach. Do domu wróciliśmy w późnych godzinach nocnych, zmęczeni ale szczęśliwi.


Zdjęcia z wyprawy na wyspę Anglesey w Walii – Galeria fotografii