Muzeum Kolejki Wąskotorowej w Żninie i Wenecji to miejsce, gdzie możesz poznać stalowe piękności i co więcej, możesz dać się im wywieźć w siną dal. Gdy ja po raz pierwszy zobaczyłem te pomniejszone ciuchcie, o wąskim rozstawie kół, to od razu wpadły mi w oko. A gdy po raz pierwszy udało mi się przejechać trasę Żnin – Gąsawa to zakochałem się bez pamięci!

Galeria fotografii podróżniczej

Teraz, gdy tylko mam okazję staram się podjechać do Wenecji, lub przystanąć na trasie przejazdu kolejki. Tam mogę nacieszyć oko malutkimi parowozami i odkrytymi wagonami, które leniwie wiozą rozmarzonych turystów przed siebie.

Zaiste, piękny to widok, gdy kolejka „…nurza się w zieloność i jak łódka brodzi, śród fali szumiących, śród kwiatów powodzi…” – jak doskonale to podsumowała Mickiewiczem jedna z naszych czytelniczek na Facebooku.

Muzeum Kolejki Wąskotorowej w Żninie i w Wenecji


Muzeum powstało w roku 1972 kiedy to miłośnicy kolei wąskotorowej, wraz z władzami powiatowymi, postanowili utworzyć w Wenecji skansen. Umiejscowiono go w miejscu niebyle jakim, bo tuż obok zamku Weneckiego, w którym rezydował swego czasu Diabeł Wenecki. Widocznie myśl o stworzeniu tego miejsca przypadła do gustu pilnującemu ruin duchowi, bo nie przeszkadzał w gromadzeniu eksponatów, ani też nie straszył coraz większej ilości pojawiających się w okolicy turystów.

Kolejka wąsko torowa w Żnienie

Oczywiście nie można zapomnieć o położonej po drugiej stronie jeziora osadzie Biskupińskiej, która stała się swoistym kołem napędowym muzeum. W zasadzie tak jest do dzisiaj, bo największe oblężenie kolejki następuje podczas słynnych już na całą Europę wrześniowych festynów archeologicznych.

Unikatowa kolekcja, czyli o eksponatach słów kilka


Dzisiaj muzeum szczyci się mianem największego skansenu kolei wąskotorowej w Europie, a ilość i jakość zgromadzonych eksponatów, może przyprawić o zawrót głowy.

Czego tutaj nie zgromadzono. Kolekcja parowozów, kolejek, drezyn i wagonów różnego typu liczy około 70 eksponatów. Wśród nich można odnaleźć takie perełki jak najmniejszy w Europie wagonik pocztowy, czy parowóz Leon, który jest prawdziwą wąskotorową gwiazdą.

Jego pełna i fachowa nazwa to Px38. Jest to jedyny tego typu parowóz na świecie. Zbudowany został na zlecenie Wrzesińskiej Kolei Powiatowej w roku 1938. Od tego czasu był na służbie w różnych kolejach z małą przerwą w latach 2008-2010, kiedy to musiał przejść remont kapitalny kotła.

Leon jeździ do dzisiaj, a jego miarowy stukot można było usłyszeć nawet w Niemczech, gdzie w 2015 roku został zaproszony na występy gościnne.

Pociąg jedzie przez zielone pola koło Żnina

Oprócz tych perełek Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji może się poszczycić zbiorem 17 parowozów, 2 pociągów spalinowych i 2 drezyn.

Jak by jeszcze tego było mało, to warto wspomnieć o wystawach poświęconych kolejnictwu, na których prezentowane są mundury kolejarzy, zabytkowe kasowniki biletów i urządzenia pomocnicze, jak obrotnica kolejowa.

Cennik i informacje praktyczne


Cennik biletów


  • 12 zł ulgowy;
  • 14 zł normalny;
  • Bilet uprawnia również do zwiedzania zamku w Wenecji.
  • Przewodnik w języku polskim 50 zł.

Godziny otwarcia muzeum


  • Od wtorku do niedzieli  w godzinach 10.00-16.00.
  • Kasa biletowa czynna do 15.30.

Wirtualne zwiedzanie Muzeum Kolejki Wąskotorowej w Żninie i w Wenecji


Ci, co mają zbyt daleko, lub nie mają możliwości dojazdu i zwiedzenia osobiście muzeum mogą skorzystać ze zwiedzania wirtualnego. Na tej stronie muzeum znajdziesz pełną trasę, która pozwoli Ci zobaczyć zgromadzone eksponaty.

Podróż ciuchcią ze Żnina  do Gąsawy – opis trasy


Największą atrakcją muzeum jest jednak możliwość przejazdu pociągiem ze Żnina do Gąsawy. Otwarte wagoniki, pozwalające poczuć zapachy okolicznych pól, miarowy stukot kół i powolne tempo, dające możliwość obejrzenia okolicy zachwycają!

Pamiętam kiedy pierwszy raz Marysia, która miała wtedy z 3 lata wsiadła zafascynowana  do wagonika, a gdy ciuchcia ruszyła zamarła. Wpatrywała się tymi swoimi ciekawskimi oczami w leniwie przesuwający się krajobraz.

Zresztą nie tylko ona dała się pochłonąć podróży. My także zafascynowani delektowaliśmy się każdym momentem spędzonym w kolejce.

Odległość jaką ma do pokonania wenecka lokomotywa nie jest jakaś ogromna, bo wynosi tylko 12km. W Polsce można przejechać się na dłuższych liniach, ale jednak pałuckie widoki na piękne jeziora rekompensują, krótki przejazd.

Przez większość roku wagoniki ciągnięte są przez ciuchcie spalinowe. Dopiero gdy zbliża się festyn archeologiczny w Biskupinie, na tory wyjeżdżają parowozy.

Buchając kłębami czarnego dymu pędzą po torach o rozstawie zaledwie 600 mm i zachwycają turystów, którzy robią im prawdziwe sesje zdjęciowe.


Trasa kolejki jest niezwykle malownicza i bardzo zróżnicowana.

Gdzie można kupić bilety i ile kosztują?


Bilety na przejażdżkę koleją można kupić tylko u kierownika pociągu na każdej stacji. Co ważne, można płacić i gotówką i kartą – kierownik posiada terminal płatniczy.


  • Cennik na całą trasę na długości Żnin – Gąsawa: ulgowy 12 zł; normalny 15 zł.
  • Bilet całodzienny (jak chcesz pojeździć do oporu): ulgowy 16 zł; normalny 25 zł.

Cena biletu oczywiście zmienia się w zależności od ilości stacji, które chcesz pokonać. Pełen zakres cenowy znajdziesz na stronie Muzeum Kolei Wąskotorowej w Żninie.


Pozostałe informacje praktyczne


  • Długość trasy Żnin – Gąsawa: 12 km.
  • Czas przejazdu trasy Żnin – Gąsawa to około 1godz. 15min.

Atrakcje w okolicy Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji


Będąc w okolicy pamiętaj, że nie tylko Muzeum jest do zobaczenia. Tuż obok skansenu są ruiny zamku w Wenecji, które można zwiedzać w cenie biletu wejściowego do skansenu.

Oprócz tego jest oczywiście Biskupin z niesamowitą osadą na półwyspie. Ciut dalej znaleźć możesz miasteczko wyciągnięte z Dzikiego Zachodu – Silverado City, a jak pojedziesz w stronę Rogowa, to trafisz do miejsca, gdzie osiedliły się dinozaury.

Galeria fotografii podróżniczej

Warto także podjechać do Żnina i zobaczyć tamtejszą osamotnioną basztę na rynku Lub zawitać do Gąsawy, gdzie możesz zwiedzić piękny drewniany kościół.


Ciekawostki o kolei wąskotorowej


  • Najwyżej położona kolejka w Polsce to Bieszczadzka Kolejka Leśna.
  • Parowóz Leon Px38 to jedyna taka lokomotywa na świecie! (zbudowano tylko jeden egzemplarz). Oczywiście znajduje się ona w Muzeum Koeli Wąskotorowej w Wenecji i działa! Przewozi turystów podczas trwania festynu archeologicznego w Biskupinie.
  • Największy skansen kolei wąskotorowej w Europie to tytuł, którym może się poszczycić Muzeum w Wenecji.
  • Najdłuższa czynna trasa kolei wąskotorowej w Polsce, to  Rogów-Rawa-Biała. 49 km.
  • Najdłuższy i najstarszy tunel kolei wąskotorowej w Europie znajduje się w Szklarach w woj. Podkarpackim. Jego długość to 602 m.
  • Najkrótsza trasa kolei wąskotorowej w Polsce wynosi zaledwie 3 km, ma tylko 4 postoje i jeździ na trasie Pleszew-Pleszew Miasto codziennie.
  • Najstarsza linia kolejowa w Polsce powstała w 1854 roku i w dalszym ciągu po jej trasie poruszają się pociągi. Mowa o linii Bytom-Tarnowskie Góry-Miasteczko Śląskie.
  • Jednym z rodzajów kolejek wąskotorowych są kolejki górskie. Jedną z nich opisaliśmy w naszym artykule o Snowdonii.