Kościół świętego Ignacego w Rzymie i jego największa atrakcja fresk Pozzo.
Rzym to miasto nierozerwalnie związane z kościołem, nie dziwi zatem fakt, że sporo najcenniejszych zabytków to właśnie świątynie. Kościoły to wyjątkowe atrakcje i przyciągają do siebie kilka rodzajów ludzi. Jedni odwiedzają je z racji potrzeby, nakazuje im to wiara w to, że świątyni jest miejscem, w których zbliżą się do swojego boga. Inni, w tym wypadku my, odwiedzamy je w poszukiwaniu śladów po ludziach, którzy zyskali sławę, tworząc niezwykłe dzieła i budynki o wielkiej urodzie.
Kościół świętego Ignacego w Rzymie i jego historia
Kościół świętego Ignacego w Rzymie to kościół tytularny, czyli taki, który został przydzielony diecezji bezpośrednio przez papieża. Świątynia została zbudowana w roku 1565 na polecenie rzymskiej arystokratki Vittori della Tolfa, która przeznaczyła należące do niej ziemie w mieście na budowę świątyni, a nowo powstały kościół ofiarowała zakonowi jezuitów.
Odpowiedzialnym za powstanie kościoła był pochodzący z Rzymu jezuita Orazio Grassi, zajmujący się naukami matematycznymi oraz astronomią i architekturą. Zdecydował się on na budowę świątyni mającej przypominać słynny Kościół Najświętszego Imienia Jezusa w Rzymie, który do dzisiaj jest macierzystą siedzibą zakonu jezuitów w Wiecznym Mieście i stanowi wzór dla wielu barokowych kościołów jezuickich rozsianych po całej Europie.
Kościół zbudowano na planie krzyża z główną nawą i trzema kaplicami po obu jej stronach. Każda z kaplic przykryta jest własną oddzielną kopułą. Do budowy szkieletu świątyni użyto cegły, lecz wykończenia i ozdoby stworzono z trawertynu i marmuru.
Fasada kościoła posiada dwie kondygnacje i składa się z korynckich pilastrów otaczających wejście główne i dwa wejścia boczne. Pilastry wspierają belkę, na której umieszczono napis:
Sancto Ignatio, Societatis Iesu fundatori, Ludovicus Cardinalis Ludovisius Sanctae Romanae Ecclesiae Vice-Cancellarius, Anno Domini MDCXXVI
Na górnej kondygnacji umieszczono kolejne pilastry wspierające kolejną belkę z trójkątnym frontonem i oknem.
Przez kilkadziesiąt lat Kościół świętego Ignacego w Rzymie pełnił funkcję kaplicy dla uczniów, zarządzanego przez jezuitów Kolegium Rzymskiego, czyli szkoły należącej do Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego, zajmującego się naukami humanistycznymi, a szczególnie teologią i filozofią.
Z czasem gmach świątyni okazał się zbyt mały dla rosnących potrzeb jezuitów i postanowiono rozbudować kościół, jak i tereny do niego przylegające. Część starych murów wyburzono i dobudowano nowe. Świątynia była gotowa w roku 1650 i kolejne liturgie odbywały się już w nawie nowego kościoła.
Co robić w Rzymie i co zobaczyć oraz ile to kosztuje
- Wycieczka po Koloseum – Weź udział w pieszej wycieczce z przewodnikiem po starożytnym Koloseum.
- Muzea Watykańskie, kaplica Sykstyńska i bazylika św. Piotra – Weź udział w wycieczce po Watykanie.
- Autobus Hop-on Hop-off z audioprzewodnikiem – Zobacz Rzym w piętrowym autobusie z odkrytym dachem.
- Wycieczki kulinarne po Rzymie – Odkryj fenomenalną kuchnię włoską i oryginalne smaki Rzymu.
- Zarezerwuj hotel, pamiętaj też by szukać w pobliżu atrakcji, które Cię interesują. Zwiedzanie będzie proste i przyjemne.
- Wynajem samochodu, który pomoże Ci realizować podróżnicze plany sprawniej i przyjemniej.
- Jeżeli planujesz wakacje we Włoszech, polecam stronę, na której znajdziesz sporo ciekawych propozycji i pomysłów, na to, jak spędzić ciekawie urlop, a co najważniejsze nie przepłacić.
Słynny fresk na sklepieniu Kościoła świętego Ignacego w Rzymie
Prace przy Kościele świętego Ignacego w Rzymie zostały ukończone w roku 1694, a sygnałem do tego było zakończenie prac przy słynnym fresku w kaplicach bocznych oraz w zakrystii i apsydzie. Artystą, który odpowiedzialny jest za zdobienie świątyni był jezuita Andrea del Pozzo.
To właśnie ten ogromny fresk na sklepieniu Kościoła świętego Ignacego w Rzymie jest tym, co do świątyni przyciąga tysiące turystów z całego świata. Ma on szerokość szesnastu metrów i długość trzydziestu sześciu metrów.
Fresk przedstawia apoteozę Ignacego Loyoli i jego pracę misyjną na rzecz jezuitów. Na malowidle zobaczyć możesz Chrystusa i Maryję witających świętego w niebie. Poza nimi są tam także postaci będące alegoriami czterech kontynentów, które zostały nawrócone na chrześcijaństwo dzięki pracy jezuitów.
Pozostałe sceny przestawiają wyrywki z życia świętego Ignacego. Są tam wydarzenia mające miejsce podczas bitwy pod Pampeluną w roku 152, która byłą wstępem do szóstej wojny włoskiej z Francuzami, a święty Ignacy został podczas niej ciężko ranny i cudownie ozdrowiał. Poza tym zobaczysz wyprawę do La Storta, gdzie Ignacy zdecydował się zostać kapłanem, a także wyjazd świętego do Indii.
Jedną ze scen jest posługiwanie przez świętego chorym na zarazę oraz przyjmowanie ślubów kapłańskich od świętego Franciszka Borgiasza. Zobaczysz tam także widzenia świętego Ignacego i błogosławiącego Franciszka Ksawerego.
Ogromny rysunek na sklepieniu kościoła jest wprowadzeniem w życie i wykorzystaniu w praktyce teorii artysty dotyczącej perspektywy oraz złudzeń optycznych, o których pisał w swojej książce Perspectiva pictorum et architectorum.
Pozza w niesamowity sposób zagospodarował ogromną przestrzeń sklepienia świątyni. Zrobił to tak, że płaskie wnętrze kościoła zmieniło się w niemal trójwymiarowy obraz nieba, lecz należy go obserwować z wyznaczonych wcześniej miejsc w świątyni.
Najlepszym punktem do obserwacji fresku jest marmurowy krąg znajdujący się pośrodku nawy kościoła. Takich kręgów w całej świątyni jest kilka i każdy z nich pozwala zaobserwować rysunek w nieco inny sposób. Za takie stan rzeczy odpowiada anamorfoza, czyli celowa deformacja obrazu tak, by rzeczywisty przekaz widziany był z ustalonego punktu widzenia.
Kolejnym niezwykłym efektem wizualnym jest stworzony przez artystę fresk imitujący wnętrze kopuły, znajdujący się nad skrzyżowaniem transeptu. Podobno podczas budowy kościoła bogaci i wpływowi mieszkańcy tej części Rzymu nie zgodzili się, by prawdziwa kopuła kościoła przysłaniała im widok na okolicę i rzucała cień na ich ogrody. Dlatego też architekt zmuszony był zrezygnować z budowy kopuły na szczycie świątyni.
Inne atrakcje i zabytki w Kościele świętego Ignacego w Rzymie
W narożnikach świątyni umieszczono postaci ze Starego Testamentu takie jak Dawid, Samson, Judyta czy Jael. Warto pospacerować po wnętrzu kościoła i przyjrzeć się im bliżej, są bardzo precyzyjne i ładne.
Bogate zdobienia nawy głównej oraz ołtarza są jedynie wstępem do przepychu licznych kaplic bocznych, w których zobaczysz wiele cennych dzieł sztuki.
W kościele znajdują się ciekawe kaplice boczne, które warto zobaczyć
Przestrzeń kościoła wypełniają boczne kaplice, bogate rzeźbienia i inne elementy typowe dla świątyń katolickich.
Kaplica świętego Stanisława Kostki w Kościele świętego Ignacego w Rzymie
Jest to pierwsza kaplica, licząc od prawej strony. Poświęcona jest ona świętemu Stanisławowi Kostce, polskiemu jezuicie, jednemu z katolickich patronów Polski. Kaplicę ozdabia malowidło, które przedstawia widzenie świętego. Zobaczył on w swoich wizjach Matkę Boską, która oddaje mu małego Jezusa do ucałowania.
Kaplica świętego Józefa w Kościele świętego Ignacego w Rzymie
Następną kaplicą jest ta poświęcona świętemu Józefowi. Zdobienia wykonane są z marmuru i jedwabiu o różnych kolorach, a front zdobią dwa anioły. Obraz na ołtarzu przedstawia śmierć świętego Józefa.
Kaplica świętego Joachima w Kościele świętego Ignacego w Rzymie
Kolejną, trzecią kaplicą jest kaplica świętego Joachima. Ołtarz ozdabia obraz Ofiarowanie Maryi, namalowany przez Pozzo. Poza ołtarzem znajduje się tam także relikwia świętego Roberta Bellarmina.
Kaplica świętego Alojzego Gonzagi w Kościele świętego Ignacego w Rzymie
W kaplicy świętego Alojzego Gonzagi, mieszczącej się w prawym końcu transeptu, stoi ołtarz poświęcony świętemu, a także jego relikwie. Tabernakulum zdobi płaskorzeźba wykonana ze srebra, przedstawiająca zmartwychwstanie. Zobaczysz tam także apoteozę świętego Alojzego Gonzagi, a także obraz świętej Marii Magdaleny de’Pazzi. Resztę przestrzeni wypełniają dwa duże anioły.
Kaplica Ludovisi w Kościele świętego Ignacego w Rzymie
Mieści się ona w prawym ramieniu transeptu i stoi w niej dużo barokowy pomnik papieża Grzegorza XV oraz jego krewnego kardynała Ludovico Ludovisi. Nad papieżem rozwinięto baldachim oraz marmurowe draperie. Przestrzeń wypełniają dwie kolumny z czerwonego marmuru. Postaci dookoła papieża mają przedstawiać cnoty kardynalskie.
Ciekawostką jest fragment starego fresku, pochodzący jeszcze z pierwszego kościoła. Ma on przestawiać scenę zwiastowania i jest jedynym, co pozostało z dawnej świątyni.
W dalszych częściach kościoła zobaczysz jeszcze kaplicę świętego Grzegorza Wielkiego, świętego Franciszka Ksawerego, a także kaplicę Krucyfiksu i Zwiastowania.
Na środku świątyni umieszczone jest lustro, pochylone w taki sposób, by łatwiej było zobaczyć fresk i to, co artysta chciał pokazać swoim widzom. Dzięki temu możemy zobaczyć w lekkim przybliżeniu piękne i szczegółowe malowidła, a także prześledzić historię opowiedzianą przez autora. Warto stanąć w kolejce, która tworzy się tu niemal przez cały czas.
Wizyta w świątyni okazała się ciekawą przygodą i swoistą podróżą przez sztukę baroku.
Kościół świętego Ignacego w Rzymie informacje i ciekawostki
- Kościół świętego Ignacego w Rzymie zbudowano w latach 1626 do 1650.
- Służył on jako kaplica dla studentów Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego.
- Papieski Uniwersytet Gregoriański jest najstarszym uniwersytetem papieskim.
- Kościół, którego patronem jest święty Ignacy, słynie z ogromnego fresku, namalowanego na sklepieniu świątyni.
- Fresk ma szerokość 16 metrów i długość 36 metrów.
- Rysunek na sklepieniu został stworzony przy wykorzystaniu techniki zwanej anamorfozą. Polega ona na zniekształceniu obrazu tak, by rzeczywisty przekaz widoczny był jedynie z określonego punktu widzenia.
- Kościół świętego Ignacego jest kościołem tytularnym nadawanym kardynałom przez papieża. Tytuł ten ustanowił w roku 1991 papież Jan Paweł II.
- Kościół świętego Ignacego jest zabytkiem, który zwiedzamy niemal cały czas, spoglądając w górę.
- W kościele odbył się w roku 1976 pogrzeb Luchino Viscontiego, słynnego włoskiego reżysera.
