Posiadłość Killerton w Devon, nieopodal miasta Exeter w zachodniej Anglii, utrzymana jest w stylu lat 20 poprzedniego wieku. Jej centralną częścią jest piękny, zabytkowy dom, otoczony ogrodami i uroczym parkiem.
Zabytek zbudowany został w stylu gruzińskim i choć nie wydaje się z zewnątrz zbyt okazały, to wnętrze kryje w sobie niezwykle piękne, elżbietańskie detale. Pełno w nim bogatych zdobień i marmurowych kolumn. Są tam także finezyjnie rzeźbione kominki, wykusze i dębowe wykończenia. Wszystko to wygląda bajecznie i sprawia, że zwiedzanie w Killerton House jest czystą przyjemnością.
Killerton w Devon historia posiadłości
Killerton został zbudowany dla wygody i przyjemności, mających zamieszkać w nim ludzi. Pomysłodawcą budowy rodzinnej posiadłości był Sir Thomas Dyke Acland, VII z rzędu baronet na okolicznych ziemiach. Jego marzeniem było stworzyć dom dla swojej rodziny, ale także ozdobić go niepowtarzalnymi ogrodami, by całość odzwierciedlała pozycję rodziny Aclandów w społeczeństwie.
Gdy ukończono budowę domu, Sir Thomas zatrudnił słynnego architekta krajobrazu Johna Veitcha i wspólnie stworzyli niesamowity ogród, który na zawsze odmienił krajobraz tej części Devon, a dwóch mężczyzn oraz ich rodziny połączył trwałą przyjaźnią.
John Veitch zasłynął podczas tworzenia parku i ogrodu wokół zamku Luscombe, uznanego później za jeden z najpiękniejszych w Anglii i do dziś wpisanego do rejestru historycznych parków i ogrodów o dużym historycznym znaczeniu dla Anglii (Register of Historic Parks and Gardens of Special Historic Interest in England). Tworzone przez Johna przestrzenie wyróżniały się krętą plątaniną ścieżek oraz otwartymi widokami i rustykalnymi budynkami, ukrytymi wśród zieleni. Artysta lubił również eksperymentować z oranżeriami i egzotycznymi roślinami. Twórczość Johna Veitcha zapoczątkowała modę na kształtowanie krajobrazu w niespotykanym dotąd zakresie.
Sir Thomas był pod ogromnym wrażeniem pracy Johna w Killerton. Zaproponował mu przeprowadzkę wraz z rodziną do pobliskiego Budlake i pomógł rozwinąć własną firmę.
Dom służył rodzinie Aclands w niezmienionym stanie przez niemal 200 lat, nim kolejny Sir Thomas, tym razem już X baronet z rzędu, zdecydował się na rozbudowę rezydencji. Duży wpływ na nowy wygląd domu miała żona Sir Thomasa, Lady Lydia, która zadbała, by w domu pojawiły się bardzo wówczas modne okna wykuszowe oraz pokój muzyczny zaopatrzony w piękne organy.
Killerton, takie, jakim jest obecnie, zawdzięczamy Sir Charlesowi XII baronetowi i jego żonie Lady Gertrudzie. Zmienili oni rozkład pomieszczeń i kształt klatki schodowej. Dodano także oświetlenie elektryczne i wiele innych udogodnień.
Ostatnie prace nad domem ukończył Sir Francis XIV baronet, dzięki któremu powstała najnowsza część budynku, okazały hol wejściowy zaprojektowany w nowym, popularnym wówczas stylu Arts and Crafts przez architekta Randalla Wellsa. Dziś uważa się, że Killerton w Devon jest idealnym odzwierciedleniem domów szlacheckich lat 20. XX wieku.
Pomieszczenia w Killerton House, które szczególnie nam się spodobały
Poniżej opowiem o pomieszczeniach, które wraz z Magdą uznaliśmy za najładniejsze i szczególnie ciekawe. Jest to oczywiście nasza subiektywna ocena, którą nie powinieneś się kierować podczas zwiedzania posiadłości, a jedynie wziąć ją za uprzejmą wskazówkę.
Pokój muzyczny w Killerton
Szczególnie ważnym miejscem dla ostatnich mieszkańców Killerton był pokój muzyczny, którym po przebudowie w XIX wieku, stała się wcześniejsza jadalnia. By powiększyć wysłużone wnętrze, kazano dobudować wykusz na ścianie z oknami, a następnie połączono pokój z obszerną sienią.
Na początku XX wieku na jednej ze ścian zamontowano organy kameralne i pomieszczenie stało się pokojem muzycznym, będącym centrum życia rodziny.
Tak o pokoju muzycznym w Killerton pisała pani domu:
Rodzina zbierała się w tym pokoju przed śniadaniem i po kolacji. Często pojawiały się niedokończone układanki i pomimo próżnych wysiłków sir Francisa, aby je usunąć, na sofie leżał pies lub dwa.
– Lady Anne Acland wspomnienia z pokoju muzycznego
Pokój do rysowania w Killerton
Pomieszczenie nazywane przez mieszkańców domu Pokojem do Rysowania, było wcześniej holem wejściowym i salą śniadaniową, a jeszcze wcześniej, na samym początku historii posiadłości, skarbcem.
W roku 1898 Sir Charles XII baronet, przeniósł główne wejście do domu na zewnątrz sali muzycznej. Tym samym dawna sala śniadaniowa stała się pokojem, w którym członkowie rodziny rozwijali swoje pasje i zamiłowania. Część z nich rysowała, albo grała na instrumentach, a pozostali robili inne, zapewne nie mniej ciekawe rzeczy.
Biblioteka w Killerton
Biblioteka w domu Killerton to mój faworyt, jeżeli chodzi o urok wszystkich pomieszczeń w posiadłości. Jest fantastyczna i do tego urządzona dokładnie tak, jak ja sam urządziłbym swoją, gdybym tylko posiadał odpowiednio duże pomieszczenie. Niestety obawiam się, że nasz wygodny i nieduży dom w Bristolu metrażem nie dorównuje samej tylko bibliotece w opisanej posiadłości.
Początkowo biblioteką w Killerton był niewielki salonik, wyłożony półkami pełnymi książek. Jednak w XIX wieku powiększono go o dodatkowe pomieszczenie i zamurowano okna, tak by dało się wstawić wysokie aż pod sufit regały. Po remoncie na początku XX wieku dawny salonik z książkami stał się pełnoprawną biblioteką.
O bibliotece w Killerton wspomniała Lady Anne Acland w swoich pamiętnikach:
Była to oaza spokoju, w której zawsze można było czytać lub pisać listy, z dala od zgiełku reszty domu.
– Lady Anne Acland o bibliotece w Killerton
Jadalnia w Killerton House
Od początku powstania domu w posiadłości Killerton jadalnia nazywana była wielkim salonem i mieściła się w bogato zdobionym pomieszczeniu, które było jednym z bardziej reprezentacyjnych w całym domu. Od XIX wieku stara jadalnia stała się częścią biblioteki.
Wraz z przebudową domu, rozebrano sekretny pokoik, który był tajnym przejściem pomiędzy pokojem z książkami a dawnym salonem. Dziś tajne pomieszczenie jest częścią nowej jadalni. Zmian dokonano w roku 1898 gdy Aclandowie przebudowali tę część domu.
Szczególnie spodobał nam się sufit pełen zdobień, wśród których doszukać można się scen związanych z czterema porami roku oraz odniesień do rolnictwa i ogrodnictwa. Zwróć uwagę na kominek, jest bardzo ładny i dość nietypowy, a nad nim wisi portret Sir Charlesa i jego żony, Lady Gertrudy.
Pokój do nauki
Ostatnim pokojem, na który chciałbym zwrócić Twoją uwagę, jest pokój do nauki (study room). Podobnie jak jadalnia, o której wspomniałem wyżej, także pokój do nauki powstał w roku 1898 podczas przebudowy domu. Pierwotnie była to sala bilardowa oraz gabinet Sir Charlesa.
Dużym plusem pokoju są drzwi wychodzące na ogród. Dzięki temu goście pana domu mogli wchodzić tam bez niepokojenia reszty domowników. Bardzo ciekawie wygląda stylizowany sufit, pełen rzeźbień i misternych ozdób.
Ogrody i tereny zielone wokół Killerton House
Ogrody wokół domu Killerton są dokładnie takie, jak lubię. Jest tu sporo drzew i przeróżnych krzewów, ustawionych tak, że tworzą zacienione aleje i tajemnicze zakamarki. Spacerując po ogrodzie, co rusz trafisz na ukryte altany czy ruiny dawnych budynków.
Aby dodać wyjątkowości temu miejscu architekt krajobrazu, Veitch zasadził wiele drzew na otaczających posiadłość stromych wzgórzach. W tym czasie powstał także park pełen strzelistych gatunków drzew oraz kilka budynków wpasowanych w panoramę rozpościerającą się za oknami domu.
Lasy otaczające posiadłość to jedno z największych skupisk leśnych w Devon. Czekają tam na Ciebie piękne szlaki piesze i rowerowe. Jeżeli zamiast roweru lub własnych nóg wolisz jazdę konną, nie ma problemu, w okolicy jest całkiem sporo stadnin, w których za niewielką opłatą będziesz miał możliwość zaprzyjaźnić się z koniem.
Spacer po ogrodzie i lasach w Killerton to wielka przygoda i czysta przyjemność tak dla oczu, jaki i dla ducha, gorąco polecam!
Kaplica w posiadłości Killerton
Kaplica, stojąca na terenie Killerton, jest zabytkiem klasy I. Usytuowana jest w bardzo cichym i odseparowanym od głównych szlaków miejscu, w którym znajdziesz odrobinę samotności i relaksu.
Zabytek zbudowano w roku 1841 na życzenie Ser Thomasa Dyke Aclanda X z kolei baroneta. Rodzina Aclandów była bardzo religijna i przed postawieniem kaplicy we własnym parku odwiedzała regularnie kościół w Broadclyst.
Sam budynek jest kopią normandzkiej kaplicy św. Józefa z Arymatei w Glastonbury. Ciekawostką jest to, że ławy w kaplicy skierowane są ku sobie, a nie jak przyjęło się w tradycji, w stronę ołtarza.
Na mszy w kaplicy spotykali się wszyscy mieszkańcy oraz pracownicy posiadłości Killerton wraz z rodzinami, a nawet przyjaciółmi.
Killerton House i National Trust
Killerton House był w posiadaniu rodziny Aclands od chwili powstania, czyli od roku 1772, aż do 1944, gdy XV z kolei baronet rodu Aclands przekazał posiadłość organizacji National Trust.
National Trust założone zostało w roku 1895 przez Roberta Huntera, Hardwicke’a Rawnsley’a i Octavie Hill zajmuje się ochroną zabytków i przyrody w Anglii, Walii i Irlandii Północnej. Szkoci mają własną organizację nazywającą się National Trust for Scotland i jest oddzielni administrowana.
Działalność organizacji w dużej mierze opiera się na pracy wolontariuszy. Uwierzcie na słowo, że ci ostatni naprawdę wykonują dobrą robotę. Może, dlatego że chcą, a nie dlatego, że muszą. W wielu miejscach dzięki nim dowiedzieliśmy się ciekawych informacji o dawnych właścicielach obiektów, ich życiu, pasjach i zabawnych epizodach, jakich nie znajdziecie w oficjalnych archiwach. Dzięki wolontariuszom budynki i ogrody są zadbane i piękne, a co za tym idzie warte zobaczenia.
Więcej o National Trust przeczytasz w naszym poprzednim artykule na łamach Naszych Szlaków lub na oficjalnej stronie organizacji.
Killerton House informacje praktyczne
- Killerton House mieści się pod adresem: Broadclyst, Exeter, Devon, EX5 3LE
- Ceny biletów wstępu do Killerton House:
- Osoba dorosła: 13 funtów,
- Dzieci: 6.50 funtów,
- Bilet rodzinny: 32.50 funtów.
- Można również zakupić bilety w formie prezentu. Zostaną one wówczas ładnie zapakowane i przesłane pod wskazany adres za niewielką dodatkową opłatą.
- Bilety nie są tanie, zachęcam więc do zostania członkiem organizacji National Trust. Dzięki temu, za niewielką roczną opłatą będziesz miał darmowy dostęp do setek zabytków w całej Anglii i nie tylko. Szczegóły w naszym poprzednim artykule.
- Czas otwarcia posiadłości Killerton dla zwiedzających:
- Dom otwarty jest od godziny 11:00 do 16:00,
- Wejście do otaczającego posiadłość parku możliwa jest od godziny 08:00 do 19:00.
- Ogrody otwarte są dla zwiedzających od godziny 10:00 do 17:00.
- Kawiarnia działa w godzinach od 10:00 do 17:00.
- Sklep z pamiątkami możesz odwiedzić od godziny 10:00 do 17:00.
- Kaplica w ogrodzie czynna jest od godziny 10:00 do 17:00.
- Sklep z używanymi książkami otwiera się w godzinach od 10:00 do 17:00.
- Na terenie posiadłości (podobnie jak w większości zabytków zarządzanych przez National Trust) działa niewielka restauracja i kawiarnia oraz sklep z pamiątkami i używanymi książkami.
- Toaleta dostępna jest przed wejściem do posiadłości od strony parkingu.
- Spacer z czworonogami możliwy jest wyłącznie na terenie parku. Niestety na terenie ogrodów wprowadzanie psów jest zabronione. Jednocześnie pamiętaj, że pies musi być przez cały czas przypięty do smyczy.
- Na terenie posiadłości czeka na ciebie miejsce piknikowe. Można tu odpocząć w cieniu drzew i spokojnie nabrać sił do dalszej wędrówki.
Killerton House ciekawostki
- Posiadłość Killerton otoczona jest lasem zwanym; Ashclyst Forest. Jest to jeden z największych obszarów leśnych w całym wschodnim Devon.
- W posiadłości organizowane są przeróżne imprezy oraz wydarzenia okolicznościowe. Szczególnie polecam Boże Narodzenie i Wielkanoc w Killerton.
- Cała posiadłość to około 25 kilometrów kwadratowych.
- Dom Killerton zbudowano w roku 1772 na fundamentach wcześniejszej budowli, której przeznaczenie owiane jest tajemnicą.
- Legendy opowiadają o rozległych tunelach i tajemniczych grotach, wykutych w skałach pod domem.
- Posiadłość trafiła do organizacji National Trust w roku 1944 za sprawą jej ówczesnego właściciela. Uważał on, że jako głęboko wierzący katolik nie powinien być w posiadaniu tak wystawnego domu i przylegających do niego ziemi.
- Dom Killerton często zmieniał swój wystrój i charakter, a także kilkukrotnie był przebudowywany.
- W pokojach na górze domu zebrano garderobę poprzednich pań domu, co tworzy swoiste muzeum dawnej mody szlacheckiej.
